Trong số các nước bị ảnh hưởng, Việt Nam là một trong những quốc gia chịu mức thuế đối ứng cao nhất. Cụ thể, Mỹ áp thuế 46% với hàng hóa Việt Nam, chỉ đứng sau một số quốc gia khác trong danh sách chịu mức thuế cao nhất lần này. Mức thuế này dựa trên nguyên tắc “đối ứng một nửa”, tức là Hoa Kỳ sẽ áp thuế bằng một nửa mức thuế mà nước đó đang áp cho hàng xuất khẩu từ Mỹ.
Toàn cảnh chính sách thuế mới của Mỹ và những tác động đến các đối tác thương mại
Chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump vừa thông báo áp dụng một loạt biện pháp thuế quan mới với mục tiêu phản ứng lại những hành vi thương mại mà Washington cho là không công bằng. Theo đó, bắt đầu từ ngày 5/4, tất cả các sản phẩm nhập khẩu vào Mỹ sẽ chịu mức thuế cơ bản 10%. Đây được xem là nỗ lực nhằm hỗ trợ ngành sản xuất nội địa và thiết lập lại trật tự thương mại toàn cầu theo hướng có lợi hơn cho Hoa Kỳ.
Không dừng lại ở mức thuế đồng loạt, Mỹ còn triển khai các mức thuế bổ sung cao hơn dành riêng cho khoảng 60 quốc gia đang có thâm hụt thương mại lớn với Mỹ. Các biện pháp này bắt đầu có hiệu lực từ ngày 9/4, đóng vai trò như một hình thức đáp trả các rào cản thương mại mà Mỹ cho là đang làm tổn hại đến lợi ích của mình.
Khu vực Đông Nam Á là một trong những khu vực bị tác động mạnh nhất bởi chính sách này. Đáng chú ý, Mỹ áp thuế 46% với hàng hóa Việt Nam, xếp thứ ba trong danh sách các quốc gia bị đánh thuế cao nhất, sau Campuchia (49%) và Lào (48%). Mức thuế này được đánh giá là sẽ ảnh hưởng không nhỏ đến hoạt động xuất khẩu, đặc biệt là các mặt hàng như dệt may, thủy sản và đồ gỗ.
Ngoài khu vực Đông Nam Á, nhiều đối tác thương mại lớn khác của Mỹ cũng không nằm ngoài diện bị áp thuế. Trung Quốc phải chịu mức thuế mới là 34%, cộng thêm 20% thuế cũ, nâng tổng mức lên đến 54%. Liên minh châu Âu đối mặt với mức thuế 20%, trong khi Ấn Độ là 26%.
Một trường hợp đặc biệt là Myanmar, quốc gia đang chịu ảnh hưởng nghiêm trọng bởi cuộc nội chiến kéo dài và trận động đất vừa qua khiến hàng nghìn người thiệt mạng, cũng bị áp mức thuế cao tới 44%.
Riêng Mexico và Canada sẽ không bị tác động bởi mức thuế mới do nằm trong khuôn khổ Hiệp định thương mại USMCA, tuy nhiên vẫn đang chịu thuế 25% từ tháng trước trong nỗ lực của Mỹ nhằm kiềm chế cuộc khủng hoảng fentanyl và làn sóng di cư từ phía nam.
Đáng lưu ý, Nga không có tên trong danh sách bị đánh thuế lần này bởi các hoạt động thương mại song phương đã gần như đóng băng do các lệnh trừng phạt liên quan đến chiến sự ở Ukraine.
Mỹ áp thuế 46% với hàng hóa Việt Nam– Tác động lớn đến chuỗi cung ứng xuất khẩu của Việt Nam
Việc Tổng thống Donald Trump quyết định áp dụng mức thuế đối ứng lên đến 46% đối với một số mặt hàng xuất khẩu từ Việt Nam kể từ ngày 9/4 đánh dấu một bước ngoặt đáng lo ngại trong quan hệ thương mại giữa hai nước. Mỹ áp thuế 46% với hàng hóa Việt Nam làm gia tăng chi phí đầu vào và ảnh hưởng đến khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp xuất khẩu, mà còn đặt ra thách thức lớn cho toàn bộ chuỗi giá trị vốn đã hình thành và vận hành ổn định suốt nhiều năm qua.
Trong khi các hiệp định thương mại tự do đang mở rộng cánh cửa cho hàng hóa Việt Nam tiến vào các thị trường lớn, thì động thái mới từ Mỹ có thể làm hẹp lại không gian xuất khẩu, nhất là khi thị trường này hiện chiếm tỷ trọng hàng đầu trong tổng kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam.
Là đối tác thương mại lớn thứ 7 của Mỹ và cũng thuộc nhóm nước có thặng dư thương mại cao với nền kinh tế số một thế giới, Việt Nam không khỏi chịu ảnh hưởng mạnh từ chính sách thuế mới. Washington cho rằng các biện pháp này nhằm ngăn chặn gian lận thương mại và bảo vệ việc làm cho người dân Mỹ, nhưng từ góc độ Việt Nam, đây là một rào cản đáng kể đối với dòng chảy hàng hóa và tăng trưởng xuất khẩu.
Chính phủ Việt Nam đã và đang thể hiện thiện chí thông qua nhiều đề xuất cụ thể, như tăng cường nhập khẩu các mặt hàng quốc phòng – an ninh từ Mỹ hay đề nghị tạm hoãn triển khai mức thuế mới trong vòng 45 ngày để tạo dư địa đối thoại. Tuy nhiên, phản ứng từ phía Mỹ hiện vẫn còn khá cứng rắn, khiến khả năng tìm kiếm một giải pháp cân bằng trong ngắn hạn trở nên khó khăn.
Việc Mỹ áp thuế 46% với hàng hóa Việt Nam là lời cảnh báo về xu hướng gia tăng các biện pháp bảo hộ thương mại, đòi hỏi Việt Nam cần nhanh chóng có chiến lược điều chỉnh phù hợp để giữ vững thị phần, đa dạng hóa thị trường và đảm bảo động lực tăng trưởng bền vững.
Đòi hỏi những chính sách linh hoạt và ứng phó chủ động
Ngay sau thông tin Mỹ áp thuế 46% với hàng hóa Việt Nam, thị trường chứng khoán trong nước đã có phản ứng rõ rệt. VN-Index lao dốc gần 14% chỉ sau vài phiên giao dịch, trong đó riêng ngày 9/4 giảm thêm hơn 38 điểm, đánh mất ngưỡng tâm lý 1.100 điểm. Đây không chỉ là tác động nhất thời về mặt tâm lý, mà còn là tín hiệu cảnh báo về sự mong manh trong kỳ vọng tăng trưởng ngắn hạn, đặc biệt đối với những doanh nghiệp có tỷ trọng xuất khẩu lớn vào thị trường Mỹ.
Mặc dù GDP quý I đạt mức tăng 6,93% – một con số tích cực so với mặt bằng chung khu vực – song khi đặt trong bối cảnh các yếu tố địa chính trị và thương mại biến động mạnh, kết quả này vẫn phần nào phản ánh đà phục hồi kinh tế đang chịu áp lực mới. Việc Mỹ gia tăng các rào cản thương mại có thể khiến chuỗi cung ứng và kế hoạch mở rộng của nhiều doanh nghiệp Việt bị gián đoạn, buộc họ phải tái đánh giá chiến lược phát triển trong thời gian tới.
Song song đó, thị trường vàng tiếp tục đóng vai trò “hầm trú ẩn” khi nhu cầu bảo toàn giá trị gia tăng. Tính đến 14h ngày 9/4, giá vàng trong nước đã tăng mạnh, lên tới 99,7 triệu đồng/lượng mua vào và 101,9 triệu đồng/lượng bán ra – mức cao kỷ lục mới. Trên thị trường quốc tế, giá vàng giao ngay cũng vọt lên 3.082 USD/ounce, phản ánh tâm lý e ngại rủi ro toàn cầu.
Trước biến động lớn như việc Mỹ áp thuế 46% với hàng hóa Việt Nam, chính sách kinh tế vĩ mô cần duy trì sự linh hoạt cao, tránh các biện pháp quá cứng nhắc hoặc phản ứng thái quá. Cân bằng giữa ổn định vĩ mô và thúc đẩy tăng trưởng là một bài toán khó, đòi hỏi sự phối hợp đồng bộ giữa Ngân hàng Nhà nước, Bộ Tài chính và các bộ ngành liên quan.
Về phía cộng đồng doanh nghiệp, đây cũng là lúc cần tăng tốc chuyển đổi, nâng tỷ lệ nội địa hóa và đa dạng hóa thị trường xuất khẩu, để thích ứng nhanh trong bối cảnh toàn cầu đang ngày càng nhiều bất định.
Trên đây là những thông tin mới nhất về chính sách thuế quan của Mỹ tác động tới Việt Nam. Theo dõi chúng tôi để có những thông tin góc nhìn mới nhất và cập nhập các bước đi tiếp theo của nhà nước.
Global Vietnam Lawyers luôn đồng hành cùng doanh nghiệp trong việc tư vấn pháp lý, rà soát rủi ro thương mại quốc tế và xây dựng chiến lược ứng phó hiệu quả với các biện pháp phòng vệ thương mại, góp phần bảo vệ lợi ích hợp pháp và bền vững của doanh nghiệp Việt trên thị trường toàn cầu.
Xem thêm: Việt Nam cần chuẩn bị đối sách trước chính sách thuế quan của Mỹ năm 2025
