Thời hiệu khởi kiện tranh chấp lao động là bao lâu? Trong những trường hợp nào Tòa án nhân dân có thẩm quyền giải quyết tranh chấp lao động? Để làm rõ hơn, Global Vietnam Lawyers một trong những công ty luật hàng đầu tại Việt Nam, sẽ cung cấp thông tin chi tiết qua bài viết sau.
1. Khi nào Tòa án có thẩm quyền giải quyết tranh chấp lao động?
Theo quy định tại khoản 3 Điều 187 và điểm c khoản 1 Điều 191 Bộ luật Lao động 2019, Tòa án có thẩm quyền giải quyết các trường hợp tranh chấp lao động cụ thể như sau:
Tranh chấp lao động cá nhân
Tòa án nhân dân là cơ quan có thẩm quyền xử lý tranh chấp giữa:
- Người lao động và người sử dụng lao động.
- Người lao động và doanh nghiệp, tổ chức đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng.
- Người lao động thuê lại và người sử dụng lao động thuê lại.
Tranh chấp lao động tập thể
Các tranh chấp này phát sinh giữa:
- Một hoặc nhiều tổ chức đại diện người lao động và người sử dụng lao động.
- Một hoặc nhiều tổ chức đại diện người sử dụng lao động.
Tranh chấp lao động tập thể xảy ra trong các trường hợp:
- Có sự khác biệt trong cách hiểu và thực hiện quy định tại thỏa ước lao động tập thể, nội quy lao động, quy chế, hoặc các thỏa thuận hợp pháp khác.
- Có sự bất đồng trong việc hiểu và áp dụng các quy định pháp luật lao động.
Khi người sử dụng lao động phân biệt đối xử, can thiệp, hoặc thao túng tổ chức đại diện người lao động; vi phạm nghĩa vụ thương lượng thiện chí hoặc quyền của người lao động.
Với những tranh chấp nêu trên, bên cạnh Tòa án, các cơ quan khác như hòa giải viên lao động hoặc hội đồng trọng tài lao động cũng có vai trò hỗ trợ giải quyết tùy thuộc vào tính chất vụ việc.
2. Thời hiệu khởi kiện tranh chấp lao động là bao lâu?
Đối với tranh chấp lao động cá nhân
Theo quy định tại khoản 3 Điều 190 Bộ luật Lao động 2019:
- Thời hiệu yêu cầu giải quyết tranh chấp lao động cá nhân tại Tòa án là 01 năm kể từ thời điểm phát hiện hành vi mà bên tranh chấp cho rằng quyền và lợi ích hợp pháp của mình bị xâm phạm.
- Trong trường hợp người yêu cầu chứng minh được rằng mình không thể thực hiện yêu cầu trong thời hạn do pháp luật quy định vì lý do bất khả kháng, trở ngại khách quan, hoặc lý do hợp pháp khác, thì thời gian xảy ra sự kiện bất khả kháng hoặc trở ngại khách quan sẽ không được tính vào thời hiệu yêu cầu giải quyết tranh chấp.
Đối với tranh chấp lao động tập thể
Tại khoản 3 Điều 194 Bộ luật Lao động 2019 quy định:
- Thời hiệu yêu cầu Tòa án giải quyết tranh chấp lao động tập thể về quyền là 01 năm, tính từ thời điểm bên tranh chấp phát hiện hành vi mà họ cho rằng quyền hợp pháp của mình bị xâm phạm.
Như vậy, thời hiệu yêu cầu giải quyết tranh chấp lao động tại Tòa án, dù là cá nhân hay tập thể về quyền, đều là 01 năm kể từ ngày phát hiện ra hành vi vi phạm quyền hoặc lợi ích hợp pháp của các bên liên quan.
3. Các nguyên tắc trong việc giải quyết tranh chấp lao động
Theo quy định tại Điều 180 Bộ luật Lao động 2019, việc giải quyết tranh chấp lao động được thực hiện dựa trên các nguyên tắc cơ bản sau:
a. Tôn trọng quyền tự quyết của các bên
Quá trình giải quyết tranh chấp phải bảo đảm tôn trọng quyền tự thương lượng của các bên liên quan, khuyến khích sự chủ động và tự thỏa thuận giữa các bên trong suốt quá trình giải quyết tranh chấp.
b. Ưu tiên hòa giải và trọng tài
Các tranh chấp lao động được khuyến khích giải quyết thông qua hòa giải hoặc trọng tài, trên cơ sở bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của cả hai bên, đồng thời cân nhắc đến lợi ích chung của cộng đồng và tuân thủ pháp luật.
c. Đảm bảo minh bạch và khách quan
Quá trình giải quyết tranh chấp cần được tiến hành công khai, minh bạch, khách quan, nhanh chóng và phù hợp với quy định pháp luật.
d. Đại diện tham gia đầy đủ
Đại diện của các bên trong tranh chấp phải được tham gia vào toàn bộ quá trình giải quyết, bảo đảm sự cân bằng và công bằng trong việc bảo vệ quyền lợi của các bên.
e. Tiến hành dựa trên yêu cầu hoặc sự đồng thuận
Chỉ khi có yêu cầu từ một bên tranh chấp hoặc theo đề nghị của cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền và được sự đồng ý của các bên liên quan, việc giải quyết tranh chấp mới được thực hiện bởi cơ quan, tổ chức, hoặc cá nhân có thẩm quyền.
Thời hiệu khởi kiện tranh chấp lao động là yếu tố quan trọng mà người lao động và người sử dụng lao động cần nắm rõ để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình. Để đảm bảo quá trình giải quyết tranh chấp lao động được thực hiện đúng pháp luật và hiệu quả, việc nhận sự hỗ trợ từ các chuyên gia pháp lý là điều cần thiết.
Trên đây là những thông tin tham khảo về thời hiệu khởi kiện tranh chấp lao động, Công ty Luật Global Vietnam Lawyers (GV Lawyers), một trong những công ty luật hàng đầu tại Việt Nam, luôn sẵn sàng đồng hành cùng bạn trong việc tư vấn và giải quyết các vấn đề pháp lý liên quan đến tranh chấp lao động, bảo vệ tối đa quyền lợi cho bạn. Hãy liên hệ tới GV Lawyers để được hỗ trợ kịp thời và chuyên nghiệp!
