Khi một công ty cổ phần gặp khó khăn về tài chính và không thể chi trả nợ hoặc lương cho nhân viên thì việc thực hiện thủ tục phá sản là không thể tránh khỏi. Nhưng để hiểu rõ hơn về thủ tục tuyên bố phá sản công ty cổ phần và quy trình giải quyết, hãy cùng GV Lawyers tìm hiểu qua bài viết dưới đây.
1.Phá sản là gì?
Phá sản là một thuật ngữ theo quy định tại khoản 2 Điều 4 Luật Phá sản 2014 có nghĩa là tình trạng một doanh nghiệp mất khả năng thanh toán và có quyết định tuyên bố phá sản từ Toà án nhân dân. Điều này có nghĩa rằng, một doanh nghiệp sẽ được coi là phá sản khi đồng thời xảy ra hai vấn đề:
- Mất khả năng thanh toán.
- Có quyết định tuyên bố phá sản từ Tòa án nhân dân.
2.Tuyên bố phá sản mang lại lợi ích gì?
Việc tiến hành tuyên bố phá sản được nhìn từ góc độ kinh tế có thể coi là một biện pháp tốt để chấm dứt tình trạng làm ăn thua lỗ và không hiệu quả của doanh nghiệp. Quá trình thực hiện thủ tục tuyên bố phá sản có thể mang lại những lợi ích sau:
- Bảo đảm việc giải quyết các lợi ích kinh tế giữa doanh nghiệp, người lao động và các chủ nợ diễn ra công khai, minh bạch và bình đẳng.
- Tạo cơ hội cho doanh nghiệp phục hồi hoạt động sản xuất kinh doanh nếu còn khả năng để thực hiện việc này.
- Đối với doanh nghiệp, yêu cầu tuyên bố phá sản là một hình thức thông báo chấm dứt hoạt động kinh doanh, giúp doanh nghiệp giải thoát khỏi các khoản nợ hoặc nghĩa vụ mà nó không thể thực hiện được.
- Đối với các chủ nợ và người lao động trong doanh nghiệp, yêu cầu tuyên bố phá sản là cách để họ có thể hợp tác với cơ quan có thẩm quyền để thu hồi nợ, thanh toán các khoản tiền lương hoặc các nghĩa vụ khác mà doanh nghiệp chưa chi trả.
Xem thêm: Những điều cần biết về người đại diện pháp luật của công ty cổ phần
3.Ai có quyền, nghĩa vụ nộp đơn yêu cầu mở thủ tục tuyên bố phá sản của công ty cổ phần
Người có quyền, nghĩa vụ nộp đơn yêu cầu mở thủ tục phá sản được quy định tại Điều 5 Luật Phá sản 2014 như sau:
- Chủ nợ bao gồm cả chủ nợ không có bảo đảm và chủ nợ có bảo đảm một phần, có quyền nộp đơn yêu cầu mở thủ tục phá sản trong trường hợp hết thời hạn 03 tháng kể từ ngày khoản nợ đến hạn mà doanh nghiệp, hợp tác xã không thực hiện nghĩa vụ thanh toán.
- Người lao động, công đoàn cơ sở hoặc đoàn cấp trên trực tiếp đại diện người lao động có quyền nộp đơn yêu cầu mở thủ tục phá sản trong trường hợp bị doanh nghiệp nợ lương. Điều này áp dụng khi đã hết thời hạn 03 tháng kể từ ngày phải thực hiện nghĩa vụ trả lương hoặc các khoản nợ khác đến hạn mà doanh nghiệp, hợp tác xã không thực hiện nghĩa vụ thanh toán.
- Người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp, hợp tác xã có quyền nộp đơn yêu cầu mở thủ tục tuyên bố phá sản của công ty cổ phần khi doanh nghiệp, hợp tác xã mất khả năng thanh toán.
- Chủ doanh nghiệp tư nhân, Chủ tịch Hội đồng quản trị của công ty cổ phần, Chủ tịch Hội đồng thành viên của công ty trách nhiệm hữu hạn hai thành viên trở lên, chủ sở hữu công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên, thành viên hợp danh của công ty hợp danh, có quyền nộp đơn yêu cầu mở thủ tục tuyên bố phá sản khi doanh nghiệp mất khả năng thanh toán.
- Cổ đông hoặc nhóm cổ đông trong công ty cổ phần sở hữu từ 20% số cổ phần phổ thông trở lên trong thời gian liên tục ít nhất 06 tháng có quyền nộp đơn yêu cầu mở thủ tục tuyên bố phá sản công ty cổ phần khi công ty mất khả năng thanh toán.
- Cổ đông hoặc nhóm cổ đông sở hữu dưới 20% số cổ phần phổ thông trong thời gian liên tục ít nhất 06 tháng có quyền nộp đơn yêu cầu mở thủ tục phá sản khi công ty cổ phần mất khả năng thanh toán, trong trường hợp Điều lệ công ty quy định.
4.Điều kiện để doanh nghiệp tuyên bố phá sản công ty cổ phần
Điều kiện để doanh nghiệp tuyên bố phá sản bao gồm hai yếu tố chính:
- Mất khả năng thanh toán: Doanh nghiệp phải thực sự mất khả năng thanh toán các khoản nợ và nghĩa vụ tài sản mà không có khả năng phục hồi. Cụ thể, nếu doanh nghiệp không thực hiện nghĩa vụ thanh toán khoản nợ trong thời hạn 03 tháng kể từ ngày đến hạn thanh toán, có thể yêu cầu Toà án mở thủ tục tuyên bố phá sản. Tình trạng không thực hiện nghĩa vụ thanh toán có thể bao gồm việc không có tài sản để thanh toán các khoản nợ hoặc có tài sản nhưng không thanh toán các khoản nợ.
- Quyết định tuyên bố phá sản từ Toà án: Để Toà án tuyên bố doanh nghiệp phá sản, doanh nghiệp phải đáp ứng điều kiện mất khả năng thanh toán nêu trên. Việc tuyên bố phá sản phải được Tòa án nhân dân các cấp thực hiện.
5.Thẩm quyền giải quyết phá sản
Thẩm quyền giải quyết thủ tục phá sản của công ty cổ phần thuộc về Toà án nhân dân các cấp và được quy định cụ thể như sau:
- Tòa án nhân dân cấp tỉnh:
Giải quyết các vụ việc phá sản có tài sản ở nước ngoài hoặc có người tham gia thủ tục phá sản ở nước ngoài.
Đối với doanh nghiệp, hợp tác xã mất khả năng thanh toán có chi nhánh, văn phòng đại diện ở nhiều huyện, quận, thị xã, thành phố thuộc các tỉnh khác nhau hoặc có bất động sản ở nhiều huyện, quận, thị xã, thành phố thuộc các tỉnh khác nhau.
Ngoài ra, trong trường hợp vụ việc phá sản thuộc thẩm quyền của Tòa án nhân dân cấp huyện nhưng có tính chất phức tạp, thì vụ việc phải chuyển giao cho Tòa án nhân dân cấp tỉnh để giải quyết.
- Tòa án nhân dân cấp huyện:
Có thẩm quyền giải quyết phá sản đối với doanh nghiệp, hợp tác xã có trụ sở chính tại huyện, quận, thị xã, thành phố trên địa bàn của mình và không thuộc trường hợp Luật quy định thuộc thẩm quyền của Toà án nhân dân cấp tỉnh.
Xem thêm: Những nội dung pháp lý về công ty cổ phần mới nhất 2023 [Bản đầy đủ]
6.Thủ tục tuyên bố phá sản công ty cổ phần
Thủ tục tuyên bố phá sản công ty cổ phần bao gồm các bước sau:
Bước 1: Nộp đơn yêu cầu
Những đối tượng có quyền hoặc nghĩa vụ được nêu ở mục 3 cần làm đơn yêu cầu Tòa án nhân dân mở thủ tục phá sản.
Bước 2: Tòa án nhận đơn
Kể từ 01-03 ngày nhận đơn yêu cầu mở thủ tục phá sản của công ty cổ phần, Tòa án cần phân công Thẩm phán hoặc thành lập Tổ Thẩm phán để xử lý yêu cầu mở thủ tục phá sản.
Bước 3: Tòa án thụ lý đơn mở thủ tục phá sản
Thẩm phán hoặc tổ thẩm phán được phân công để giải quyết vụ việc tuyên bố phá sản cần xem xét yêu cầu và xử lý trong vòng 03 ngày.
Trường hợp đơn yêu cầu hợp lệ, thẩm phán sẽ thông báo cho người nộp đơn nộp lệ phí, tạm ứng chi phí phá sản (nếu có).
Trường hợp yêu cầu thiếu giấy tờ, thẩm phán cần yêu cầu người nộp đơn sửa đổi, bổ sung đơn theo quy định.
Nếu đơn yêu cầu mở tuyên bố phá sản không thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án sở tại thì cần chuyển đơn yêu cầu này cho Tòa án nhân dân có thẩm quyền.
Những yêu cầu mở thủ tục phá sản không hợp lệ sẽ bị trả lại.
Thông báo việc xử lý đơn yêu cầu mở thủ tục phá sản phải được Tòa án gửi cho người nộp đơn bằng văn bản trong thời hạn 03 ngày kể từ ngày thụ lý đơn.
Bước 4: Mở thủ tục phá sản
Trừ trường hợp tuyên bố phá sản theo thủ tục rút gọn, tất cả các đơn yêu cầu mở thủ tục phá sản sẽ được thẩm phán ra quyết định mở hoặc không mở thủ tục phá sản trong thời hạn 30 ngày, kể từ ngày thụ lý yêu cầu.
Với những doanh nghiệp mất khả năng thanh toán, thẩm phán sẽ ra quyết định mở thủ tục tuyên bố phá sản. Trước khi ra quyết định này, thẩm phán có thể triệu tập phiên họp với người nộp đơn yêu cầu, chủ doanh nghiệp, đại diện hợp pháp của doanh nghiệp, hợp tác xã, cá nhân, tổ chức có liên quan để xem xét, kiểm tra chứng cứ mất khả năng thanh toán của doanh nghiệp.
Bước 5: Hội nghị chủ nợ
Với các chủ nợ của công ty cổ phần, Thẩm phán sẽ triệu tập và chủ trì hội nghị, kể từ sau 20 ngày kết thúc việc kiểm kê tài sản.
Nếu việc kiểm kê tài sản kết thúc trước khi danh sách chủ nợ được lập thì Thẩm phán cần tiến hành triệu tập hội nghị chủ nợ ngay khi danh sách chủ nợ được lập.
Nếu trong trường hợp doanh nghiệp tuyên bố phá sản theo thủ tục rút gọn quy định tại Điều 105 Luật phá sản 2014 thì hội nghị chủ nợ sẽ không phải tổ chức.
Bước 6: Ra quyết định tuyên bố doanh nghiệp bị phá sản
Thẩm phán sẽ ra quyết định tuyên bố phá sản nếu doanh nghiệp không thực hiện được phương án phục hồi hoạt động kinh doanh của mình hoặc phương án phục hồi hoạt động kinh doanh đã hết hạn nhưng doanh nghiệp vẫn không có khả năng thanh toán.
7.Lệ phí mở thủ tục phá sản công ty cổ phần
Những đơn yêu cầu mở thủ tục phá sản công ty cổ phần hợp lệ, Thẩm Phán sẽ yêu cầu người nộp đơn phải nộp lệ phí. Lệ phí theo Danh mục Án phí, lệ phí Tòa án ban hành kèm theo Nghị quyết 326/2016/UBTVQH14 là 1,500,000 đồng.
Tuy nhiên, vẫn có những trường hợp người nộp đơn không cần nộp lệ phí mở thủ tục phá sản công ty cổ phần.
Để tìm hiểu chi tiết hơn về thủ tục tuyên bố phá sản công ty cổ phần, Quý khách hãy liên hệ đến GV Lawyers theo số hotline 028 3622 3555. Chúng tôi sẽ chia sẻ những thông tin cụ thể, chi tiết và hỗ trợ giải quyết các vấn đề liên quan nhanh chóng, chi tiết nhất.
Xem thêm: Tổng hợp các câu hỏi và giải đáp về công ty cổ phần
