Thừa kế theo pháp luật là gì? Tìm hiểu chi tiết quy định, thứ tự người được hưởng và nguyên tắc chia di sản cùng GV Lawyers – công ty luật Việt Nam uy tín.
Thừa kế theo pháp luật là gì? Đây là câu hỏi được nhiều người quan tâm khi người thân qua đời mà không để lại di chúc. Theo quy định của Bộ luật Dân sự 2015, thừa kế theo pháp luật là việc phân chia di sản cho những người thân theo thứ tự hàng thừa kế được pháp luật quy định. Cơ chế này nhằm đảm bảo công bằng, bảo vệ quyền lợi hợp pháp của các thành viên trong gia đình và tránh xảy ra tranh chấp tài sản sau khi người để lại di sản mất. Hãy cùng GV Lawyers tìm hiểu qua bài viết tham khảo dưới đây.
Thừa kế theo pháp luật là gì?
Thừa kế theo pháp luật là việc phân chia di sản của người chết cho những người thân theo thứ tự hàng thừa kế, dựa trên quy định cụ thể của Bộ luật Dân sự 2015.
Hình thức thừa kế này được áp dụng khi người mất không để lại di chúc, hoặc di chúc đã lập không hợp pháp, không còn hiệu lực.
Không giống với thừa kế theo di chúc, nơi người lập di chúc được quyền tự quyết định chia tài sản cho ai, thừa kế theo pháp luật được áp dụng theo nguyên tắc công bằng và khách quan, bảo vệ quyền lợi của những người thân trong gia đình, tránh tình trạng tranh chấp tài sản sau khi người để lại di sản qua đời.
Theo Điều 650 Bộ luật Dân sự 2015, thừa kế theo pháp luật được áp dụng trong các trường hợp sau:
- Người chết không có di chúc;
- Di chúc không hợp pháp hoặc mất hiệu lực;
- Người thừa kế theo di chúc chết trước hoặc chết cùng thời điểm với người lập di chúc;
- Cơ quan, tổ chức được hưởng di chúc không còn tồn tại tại thời điểm mở thừa kế;
- Người thừa kế theo di chúc không có quyền hưởng di sản hoặc từ chối nhận di sản.
Ngoài ra, thừa kế theo pháp luật còn áp dụng cho phần di sản không được định đoạt trong di chúc hoặc phần di chúc không có hiệu lực pháp luật.
Những ai được hưởng thừa kế theo pháp luật?
Việc xác định người được hưởng thừa kế theo pháp luật là nội dung quan trọng, bởi nó quyết định ai có quyền nhận phần tài sản của người đã mất. Căn cứ Điều 651 Bộ luật Dân sự 2015, người được hưởng thừa kế theo pháp luật được chia thành ba hàng thừa kế.
Hàng thừa kế thứ nhất
Vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết. Đây là những người có quan hệ huyết thống và hôn nhân trực tiếp, được ưu tiên hàng đầu khi chia di sản.
Hàng thừa kế thứ hai
Ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột của người chết; cháu ruột mà người chết là ông, bà. Hàng thừa kế thứ hai chỉ được hưởng khi không còn ai ở hàng thứ nhất (do đã chết, bị truất quyền hoặc từ chối nhận di sản).
Hàng thừa kế thứ ba
Cụ nội, cụ ngoại, bác ruột, chú ruột, cô ruột, dì ruột, cậu ruột; cháu ruột mà người chết là bác, chú, cậu, cô, dì; chắt ruột mà người chết là cụ nội, cụ ngoại.
Nguyên tắc chung:
- Những người cùng hàng thừa kế được hưởng phần di sản bằng nhau.
- Người ở hàng sau chỉ được hưởng thừa kế khi không còn ai ở hàng trước.
Việc xác định đúng hàng thừa kế là bước quan trọng để tránh sai sót và tranh chấp tài sản. Do đó, nếu bạn đang gặp vướng mắc, công ty luật GV Lawyers sẽ hỗ trợ tư vấn chi tiết, giúp xác định chính xác quyền lợi hợp pháp của từng cá nhân.
Khi nào áp dụng thừa kế theo pháp luật?
Thừa kế theo pháp luật không phải lúc nào cũng được áp dụng, mà chỉ trong những tình huống nhất định, điển hình như:
- Người để lại di sản qua đời mà không có di chúc;
- Di chúc được lập nhưng không hợp lệ (ví dụ: người lập di chúc không minh mẫn, bị ép buộc…);
- Một phần di sản không được đề cập trong di chúc, nên phải chia theo quy định pháp luật;
- Người thừa kế theo di chúc từ chối nhận di sản hoặc chết trước người lập di chúc;
- Cơ quan hoặc tổ chức được chỉ định trong di chúc không còn tồn tại vào thời điểm mở thừa kế.
Trong những trường hợp trên, pháp luật sẽ tự động xác định người được hưởng di sản theo đúng hàng thừa kế, đảm bảo tính minh bạch và công bằng trong phân chia tài sản.
Nguyên tắc phân chia di sản theo pháp luật
Việc chia di sản theo pháp luật tuân theo các nguyên tắc cơ bản sau:
- Những người cùng hàng thừa kế được chia đều phần di sản. Ví dụ: nếu người chết để lại 900 triệu đồng và có 03 người thuộc hàng thừa kế thứ nhất, mỗi người sẽ được hưởng 300 triệu đồng.
- Người ở hàng thừa kế sau chỉ được hưởng khi hàng trước không còn ai (chết, mất quyền hoặc từ chối nhận di sản).
- Người thừa kế có thể nhường quyền hưởng di sản cho người khác trong cùng hàng bằng văn bản hợp lệ.
- Nếu có tranh chấp, việc phân chia di sản phải được xác định theo quyết định của tòa án hoặc sự đồng thuận của các bên liên quan.
Những quy định trên nhằm bảo đảm quyền lợi hợp pháp của người thân, đồng thời ngăn chặn tình trạng chiếm đoạt hoặc lợi dụng tài sản của người đã khuất.
Dịch vụ tư vấn thừa kế theo pháp luật tại công ty luật GV Lawyers
Công ty luật Việt Nam – Global Vietnam Lawyers cung cấp dịch vụ tư vấn, đại diện pháp lý trong các vụ việc thừa kế trên toàn quốc. Chúng tôi hỗ trợ khách hàng từ khâu xác định di sản, hàng thừa kế, lập hồ sơ khai nhận, đến giải quyết tranh chấp.
Các dịch vụ chính gồm:
- Tư vấn quyền thừa kế theo pháp luật và theo di chúc;
- Hỗ trợ soạn thảo, lập và công chứng di chúc hợp pháp;
- Xác định hàng thừa kế, phân chia di sản hợp lý;
- Đại diện thương lượng, hòa giải hoặc tham gia tố tụng tại tòa khi xảy ra tranh chấp;
- Hướng dẫn thủ tục đăng ký, sang tên tài sản thừa kế.
Với phương châm “Tận tâm – Chính xác – Hiệu quả”, GV Lawyers luôn đồng hành cùng khách hàng để bảo vệ tối đa quyền và lợi ích hợp pháp trong mọi tình huống liên quan đến thừa kế.
Nếu bạn đang băn khoăn về việc phân chia tài sản, hàng thừa kế hoặc quyền thừa kế, hãy liên hệ với chúng tôi để được hỗ trợ nhanh chóng.
Global Vietnam Lawyers (GV Lawyers)
- Địa chỉ: Lầu 8, Tòa nhà Centec Tower, 72-74 Nguyễn Thị Minh Khai, Phường Xuân Hòa, TP. Hồ Chí Minh.
- Hotline: +842836223555
- Email: info@gvlawyers.com.vn
