Từ ngày 01/6/2025, một bước ngoặt pháp lý quan trọng đã chính thức được áp dụng tại Việt Nam: thuế GTGT điện tử hóa đơn mới. Đây không chỉ là yêu cầu hiện đại hóa về công nghệ, mà còn là khung pháp lý mới mạnh mẽ nhằm minh bạch hóa chứng từ, siết chặt quản lý thuế và tối ưu hóa hoạt động hạch toán của doanh nghiệp, hộ kinh doanh và tổ chức cung cấp nước ngoài.
Qua bài viết tham khảo dưới đây, Công ty luật tại Việt Nam – Global Vietnam Lawyers sẽ giải thích chi tiết, đầy đủ từng điều khoản và nhấn mạnh về quyền lợi, trách nhiệm của tất cả chủ thể liên quan.
Căn cứ pháp lý về thuế GTGT điện tử hóa đơn mới
Nghị định số 70/2025/NĐ‑CP (ban hành ngày 20/3/2025, có hiệu lực từ 01/6/2025)
- Sửa đổi, bổ sung nguyên văn 06 điều, 40 nội dung của Nghị định 123/2020/NĐ‑CP.
- Mở rộng đối tượng bắt buộc áp dụng hóa đơn điện tử; bổ sung trường hợp ngừng sử dụng hóa đơn điện tử; chuyển từ “hủy hóa đơn” sang “điều chỉnh/thay thế”; chuẩn hóa hóa đơn thương mại điện tử xuất khẩu; áp dụng “hóa đơn may mắn” để khuyến khích.
- Là nền tảng pháp lý trực tiếp xác lập các quy tắc bắt buộc của thuế GTGT điện tử hóa đơn mới.
Thông tư số 32/2025/TT‑BTC (có hiệu lực từ 01/6/2025)
- Hướng dẫn Luật Quản lý thuế số 38/2019/QH14, Nghị định 123/2020/NĐ‑CP và Nghị định 70/2025/NĐ‑CP.
- Phân loại người nộp thuế theo mức độ rủi ro; quy định chi tiết về XML chuẩn, chữ ký số, mẫu hóa đơn ký hiệu ký hiệu hàng hóa, nghĩa vụ thông báo, ủy quyền; tiêu chí nhà cung cấp hóa đơn điện tử đạt chuẩn.
- Là văn bản hướng dẫn thực hiện các quy định mới trên thực tế, đảm bảo doanh nghiệp, hộ kinh doanh hiểu đúng và triển khai hiệu quả thuế GTGT điện tử hóa đơn mới.
Những điểm mới quan trọng
Mở rộng đối tượng bắt buộc
Trong Khoản 8 Điều 1 Nghị định 70/2025/NĐ-CP quy định:
“Hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh có mức doanh thu hằng năm từ 01 tỷ đồng trở lên; doanh nghiệp bán lẻ, ăn uống, khách sạn, vận tải hành khách… sử dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền kết nối dữ liệu với cơ quan thuế.”
Do đó, từ 01/6/2025, mọi hộ, cá nhân kinh doanh có doanh thu ≥ 1 tỷ đồng/năm và doanh nghiệp kinh doanh trong các ngành nghề liên quan buộc phải triển khai thuế GTGT điện tử hóa đơn mới. Điều này đòi hỏi họ phải trang bị máy tính tiền kết nối Internet, cài đặt phần mềm hóa đơn điện tử theo chuẩn XML của Tổng cục Thuế.
06 trường hợp ngừng sử dụng hóa đơn điện tử
Nghị định 70 đã bổ sung 06 trường hợp ngừng sử dụng, trong đó đáng chú ý:
- Cá nhân, tổ chức bị xác định rủi ro rất cao theo quy định tại Thông tư 32.
- Bán “khống” hóa đơn bị khởi tố hình sự.
- Chuyển đổi ngành nghề không còn phù hợp với yêu cầu sử dụng máy tính tiền.
- Chủ thể không đáp ứng điều kiện theo Khoản 8 Điều 1.
- Đơn vị ngừng phát hành hóa đơn điện tử có mã của cơ quan thuế.
- Mất mã hoặc bị thu hồi mã hóa đơn điện tử.
Việc bổ sung quy định này nhằm tăng cường công cụ quản lý, kiểm soát gian lận thuế, đảm bảo an toàn dữ liệu trong nền tảng thuế GTGT điện tử hóa đơn mới.
Chuyển từ “hủy hóa đơn” sang “điều chỉnh/thay thế”
Theo Khoản 13 Điều 1 Nghị định 70: “Bỏ quy định hủy hóa đơn điện tử đã lập sai; người bán lập hóa đơn điều chỉnh hoặc hóa đơn thay thế.”
Việc này đảm bảo hồ sơ điện tử được lưu giữ toàn vẹn và đầy đủ, dễ dàng truy xuất, giúp cơ quan thuế rà soát chính xác hơn.
Hóa đơn thương mại điện tử cho xuất khẩu
Lần đầu tiên, Nghị định bổ sung định nghĩa “hóa đơn thương mại điện tử” và quy định phải kết nối, hạch toán qua Tổng cục Thuế. Đây là bước chuyển đổi quan trọng thúc đẩy chuyển đổi số sâu rộng hơn trong lĩnh vực xuất khẩu, mở ra kênh minh bạch chứng từ quốc tế.
Khuyến khích hóa đơn may mắn
Nghị định 70 quy định tổ chức, doanh nghiệp được phép triển khai chương trình khuyến mãi “quay số trúng thưởng hóa đơn may mắn”. Đây là giải pháp thiết thực nhằm nâng cao nhận thức người tiêu dùng về khai hóa đơn, đồng thời hỗ trợ quản lý thuế GTGT điện tử hóa đơn mới bằng cách tạo động lực cho người dân yêu cầu hóa đơn khi mua hàng.
Vai trò thiết yếu của Thông tư 32/2025/TT‑BTC
Thông tư 32 là bộ khung kỹ thuật và thủ tục pháp lý thực thi Nghị định 70. Cụ thể:
- Tiêu chí nhà cung cấp hóa đơn điện tử (nằm trong Danh mục cấp bởi Tổng cục Thuế).
- Định dạng dữ liệu XML chuẩn hóa, bắt buộc ký điện tử.
- Quy định cụ thể mẫu hóa đơn ký hiệu hóa đơn ký hiệu mẫu số hóa đơn.
- Các biện pháp khuyến khích người mua nhận hóa đơn, hợp tác với người bán/đơn vị cung cấp.
- Cơ chế ủy quyền cho bên thứ ba lập hóa đơn trên hệ thống của người nộp thuế.
- Quy định rõ 05 tiêu chí xác định người nộp thuế “rủi ro cao”.
- Hóa đơn điện tử đặc thù như hóa đơn cho xuất khẩu, ủy quyền lập hóa đơn.
- Lộ trình chuyển đổi từ hóa đơn giấy/máy sang hóa đơn điện tử – hóa đơn khởi tạo từ máy tính tiền.
- Xử lý vi phạm; phạt hành chính; đình chỉ phát hành hóa đơn.
Việc hướng dẫn cụ thể này tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp tiếp cận thuận tiện, áp dụng đúng luật thuế GTGT điện tử hóa đơn mới.
Ảnh hưởng và phân tích theo chủ thể
Doanh nghiệp có quy mô trung lớn
- Buộc rà soát kỹ lại tập hợp hóa đơn, chứng từ để xác định rủi ro, hoàn thiện quy trình nội bộ.
- Đầu tư phần mềm hóa đơn điện tử đạt chuẩn; đảm bảo chức năng lập hóa đơn điều chỉnh/thay thế thay vì hủy.
- Kết nối API/XML với Tổng cục Thuế, đảm bảo dữ liệu truyền về chính xác, định dạng đúng với yêu cầu chuẩn thuế GTGT điện tử hóa đơn mới.
- Cập nhật quy chế nội bộ, giao quyền lập hóa đơn theo hướng quản lý người ủy quyền rõ ràng tuân thủ văn bản ủy quyền hóa đơn quy định tại Thông tư 32.
Hộ kinh doanh, cá nhân doanh nghiệp (doanh thu ≥ 1 tỷ đồng) và đơn vị bán lẻ, vận tải, ăn uống…
- Cần đánh giá doanh thu để xác định có bắt buộc áp dụng hóa đơn điện tử hay không.
- Tiến hành đăng ký sử dụng hóa đơn điện tử trên Cổng thông tin điện tử của Ngành thuế khi có thông báo.
- Trang bị máy tính tiền có kết nối Internet; chuyển hóa hệ thống POS tích hợp với phần mềm hóa đơn điện tử.
- Đào tạo nhân viên bộ phận thu ngân kế toán; quy trình chuyển từ lập hóa đơn giấy sang điện tử.
- Trong quy trình lập hóa đơn, khuyến khích ghi đúng và đầy đủ thông tin người mua; tham gia chương trình hóa đơn may mắn để nâng cao hiệu quả kiểm soát, trực quan, minh bạch.
Nhà cung cấp nước ngoài không hiện diện tại Việt Nam
- Văn bản lần đầu tiên cho phép họ đăng ký, tự nguyện sử dụng hóa đơn điện tử GTGT tại Việt Nam.
- Điều này giúp họ dễ kê khai thuế; thực hiện khấu trừ đầu vào; đồng thời, cơ quan thuế có thể kiểm soát đối chiếu luồng chứng từ với doanh nghiệp Việt Nam.
- Đây là tín hiệu rõ ràng của Việt Nam trong lộ trình số hóa chứng từ xuyên biên giới; thúc đẩy chuyển đổi số toàn diện.
Chế tài và biện pháp xử lý vi phạm
- Đình chỉ ngay việc sử dụng hóa đơn điện tử khi xác định người nộp thuế rủi ro rất cao hoặc phát hiện hành vi bán khống hóa đơn.
- Phạt vi phạm hành chính theo Nghị định 125/2020/NĐ‑CP (sửa đổi 2023):
- Lập hóa đơn sai dẫn đến thiếu thuế: phạt tiền lên đến 50 triệu đồng.
- Mua bán hóa đơn: tước quyền sử dụng hóa đơn tối đa 12 tháng.
- Phải chịu trách nhiệm hình sự theo Điều 200 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi 2017) nếu trốn thuế từ 300 triệu đồng trở lên.
- Các hành vi gian lận, hợp thức hóa khống, khai sai số liệu đều nằm trong “danh mục rủi ro cao” dẫn tới nguy cơ đình chỉ hóa đơn, đình chỉ mã số thuế, thậm chí bị truy cứu trách nhiệm hình sự.
Lợi ích khi áp dụng đúng thuế GTGT điện tử hóa đơn mới
- Tối ưu hóa quản lý: Hóa đơn điện tử chuẩn hóa giúp phân luồng dữ liệu, phát hiện sớm sai sót, rủi ro gian lận.
- Tiết kiệm chi phí – thời gian: Không cần in, giao/lưu hóa đơn giấy. Tự động hóa trong công tác kế toán báo cáo.
- Nâng cao độ tin cậy: Hóa đơn có dấu thời gian, chữ ký số, không thể chỉnh sửa/trộm cắp.
- Tuân thủ nghiêm minh: Hạn chế rủi ro pháp lý với cơ quan thuế. Thể hiện doanh nghiệp chuyên nghiệp, minh bạch.
- Khuyến khích người mua: Hóa đơn may mắn làm tăng cơ hội khách hàng lấy hóa đơn, góp phần chống thất thu thuế và tăng lượng dữ liệu.
Từ 01/6/2025, thuế GTGT điện tử hóa đơn mới là bước chuyển mình quan trọng trong cấu trúc luật thuế tại Việt Nam. Tất cả doanh nghiệp, hộ kinh doanh, cá nhân vượt ngưỡng doanh thu hay tham gia vào các ngành nghề kinh doanh liên quan buộc phải tuân thủ. Cơ quan quản lý cũng được trang bị thêm công cụ mạnh để phòng chống vi phạm nhờ các quy định rõ ràng về đối tượng, định dạng, khởi tạo, điều chỉnh hóa đơn.
Nếu doanh nghiệp của bạn cần tư vấn chi tiết hoặc hỗ trợ triển khai đúng quy định thuế GTGT điện tử hóa đơn mới, hãy liên hệ ngay với Global Vietnam Lawyers – đội ngũ luật sư thuế chuyên sâu, luôn sẵn sàng đồng hành cùng bạn.
