Sau thời gian dài chờ đợi, ngày 22/10/2024, Chính phủ đã ban hành Nghị định 135/2024/NĐ-CP (“Nghị định 135/2024”) quy định cơ chế, chính sách khuyến khích phát triển điện mặt trời mái nhà (“ĐMTMN”) tự sản xuất, tự tiêu thụ. Nghị định 135/2024 có hiệu lực ngay lập tức từ ngày ký ban hành, tức ngày 22/10/2024 với những chính sách khuyến khích phát triển ĐMTMN mà người dân và các doanh nghiệp rất quan tâm chờ đợi trong suốt thời gian qua.
1. Đối tượng áp dụng
Nghị định 135/2024 có phạm vi áp dụng mở rộng cho tất cả các đối tượng, gồm nhà ở, cơ quan công sở, khu công nghiệp, cụm công nghiệp, khu chế xuất, khu công nghệ cao, khu kinh tế, cơ sở sản xuất, cơ sở kinh doanh được đầu tư, xây dựng trên phạm vi cả nước.
2. Chính sách khuyến khích phát triển ĐMTMN tự sản xuất, tự tiêu thụ
Cho mục đích khuyến khích hoạt động phát triển ĐMTMN tự sản xuất, tự tiêu thụ, Nghị định 135/2024 đã đưa ra 09 chính sách như sau:
(a) Tổ chức, cá nhân lắp đặt ĐMTMN tự sản xuất, tự tiêu thụ sẽ được miễn trừ giấy phép hoạt động điện lực và không giới hạn công suất lắp đặt nếu thuộc 01 trong 03 trường hợp sau: (i) không đấu nối với hệ thống điện quốc gia; (ii) lắp đặt hệ thống thiết bị chống phát ngược điện vào hệ thống điện quốc gia; và (iii) hộ gia đình, nhà ở riêng lẻ phát triển ĐMTMN tự sản xuất, tự tiêu thụ có công suất dưới 100 kW.
(b) ĐMTMN tự sản xuất, tự tiêu thụ có đấu nối với hệ thống điện quốc gia nếu không dùng hết sẽ được bán lên hệ thống điện quốc gia nhưng không quá 20% công suất lắp đặt thực tế nếu (1) thuộc quy mô công suất theo quy hoạch, kế hoạch thực hiện quy hoạch; hoặc (2) thuộc hộ gia đình, nhà ở riêng lẻ có công suất dưới 100 kW, cụ thể:
(i) Tập đoàn Điện lực Việt Nam thanh toán cho tổ chức, cá nhân phần sản lượng điện dư phát lên hệ thống điện quốc gia nhưng không quá 20% công suất lắp đặt thực tế.
(ii) Giá mua bán điện dư phát lên hệ thống điện quốc gia bằng giá điện năng thị trường bình quân trong năm trước liền kề do đơn vị vận hành hệ thống điện và thị trường điện công bố.
(iii) ĐMTMN tự sản xuất, tự tiêu thụ lắp đặt trên mái công trình xây dựng là công sở hoặc công trình được xác định là tài sản công không thực hiện mua bán sản lượng điện dư.
(c) ĐMTMN tự sản xuất, tự tiêu thụ được hưởng chính sách ưu đãi về thuế theo quy định của pháp luật thuế hiện hành.
(d) ĐMTMN tự sản xuất, tự tiêu thụ được rút gọn thủ tục hành chính theo quy định pháp luật chuyên ngành hiện hành.
(e) Công trình xây dựng có lắp đặt ĐMTMN tự sản xuất, tự tiêu thụ không phải thực hiện điều chỉnh, bổ sung đất năng lượng và công năng theo quy định của pháp luật.
(f) ĐMTMN tự sản xuất, tự tiêu thụ của hộ gia đình, nhà ở riêng lẻ; công sở và công trình được xác định là tài sản công được xác định là thiết bị công nghệ gắn vào công trình xây dựng.
(g) Hộ gia đình, nhà ở riêng lẻ phát triển ĐMTMN tự sản xuất, tự tiêu thụ được miễn hoặc không phải điều chỉnh giấy phép kinh doanh.
(h) Khuyến khích tổ chức, cá nhân tự quyết định lắp đặt hệ thống lưu trữ điện (BESS) để bảo đảm vận hành an toàn, ổn định hệ thống điện.
Như vậy, việc ban hành Nghị định 135/2024 đã mở ra hành lang pháp lý rõ ràng hơn cho hoạt động phát triển ĐMTMN tự sản xuất, tự tiêu thụ, đồng thời hứa hẹn mang lại nhiều lợi ích thiết thực cho người dân và doanh nghiệp, việc giảm thiểu thủ tục hành chính giúp cho doanh nghiệp tiết kiệm thời gian và chi phí trong việc xin cấp phép và kết nối lưới điện. Chính sách ưu đãi thuế giúp doanh nghiệp giảm chi phí đầu tư ban đầu và tạo điều kiện thuận lợi cho việc phát triển năng lượng tái tạo. Việc hỗ trợ giá bán điện và cơ chế đấu nối, tạo môi trường cạnh tranh lành mạnh và nhiều cơ hội phát triển cho doanh nghiệp. Bên cạnh đó, cơ chế khuyến khích người dân, doanh nghiệp tự sản xuất và tiêu thụ năng lượng mặt trời còn góp phần bảo vệ môi trường và giảm sự phụ thuộc vào điện lưới quốc gia. Đây được xem là bước tiến quan trọng trong việc thúc đẩy phát triển năng lượng xanh và phát triển bền vững.