Những năm gần đây, thị trường bất động sản (BĐS) tại Việt Nam chứng kiến nhiều biến động lớn với làn sóng “sốt đất” xảy ra tại nhiều tỉnh thành. Tuy nhiên, song song với đó là tình trạng khai giá chuyển nhượng BĐS thấp hơn thực tế để trốn thuế, gây thất thu ngân sách nhà nước. Vậy xử phạt hành vi trốn thuế trong chuyển nhượng BĐS hiện nay được quy định như thế nào? Cùng Công ty Luật Global Vietnam Lawyers (GV Lawyers) tìm hiểu rõ trong bài viết tham khảo sau.
Hành vi trốn thuế trong chuyển nhượng bất động sản là gì?
Trốn thuế trong chuyển nhượng BĐS là hành vi mà bên chuyển nhượng và/hoặc bên nhận chuyển nhượng cố tình khai báo giá trị chuyển nhượng trong hợp đồng mua bán thấp hơn thực tế nhằm mục đích giảm số thuế phải nộp, điển hình là thuế thu nhập cá nhân và lệ phí trước bạ.
Việc này vi phạm nghiêm trọng quy định pháp luật thuế và có thể bị xử phạt hành chính hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự tùy theo mức độ vi phạm.
Căn cứ pháp lý xử phạt hành vi trốn thuế trong chuyển nhượng BĐS
Trách nhiệm hình sự theo Điều 200 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi bổ sung 2017)
Căn cứ Điều 200 Bộ luật Hình sự, người có hành vi trốn thuế từ 100 triệu đồng trở lên hoặc đã từng bị xử phạt vi phạm hành chính, kết án về hành vi trốn thuế mà còn tái phạm thì có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự.
Khoản 1, Điều 200:
Người nào trốn thuế với số tiền từ 100.000.000 đồng đến dưới 300.000.000 đồng, hoặc dưới 100 triệu đồng nhưng đã từng bị xử phạt, sẽ bị phạt tiền từ 100 triệu đến 500 triệu đồng hoặc phạt tù từ 03 tháng đến 02 năm.
Khoản 2:
Nếu trốn thuế từ 300 triệu đồng đến dưới 1 tỷ đồng, hoặc phạm tội có tổ chức, lợi dụng chức vụ, tái phạm,… thì hình phạt tăng lên: phạt tiền từ 500 triệu đến 1,5 tỷ đồng hoặc tù từ 01 năm đến 03 năm.
Khoản 3:
Trốn thuế từ 1 tỷ đồng trở lên có thể bị phạt tiền từ 1,5 tỷ đến 4,5 tỷ đồng hoặc tù từ 02 đến 07 năm.
Khoản 4:
Người phạm tội còn có thể bị phạt bổ sung, gồm:
- Phạt tiền từ 20 triệu đến 100 triệu đồng
- Cấm đảm nhiệm chức vụ, hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm
- Tịch thu một phần hoặc toàn bộ tài sản
Như vậy, người có hành vi trốn thuế trong chuyển nhượng BĐS không chỉ bị phạt tiền mà còn có thể đối diện với mức án tù lên đến 07 năm và các hình phạt bổ sung khác.

Xử phạt hành chính theo Nghị định 125/2020/NĐ-CP
Trong trường hợp hành vi chưa đến mức bị truy cứu trách nhiệm hình sự, người trốn thuế sẽ bị xử phạt vi phạm hành chính theo Điều 17 Nghị định 125/2020/NĐ-CP.
Mức xử phạt cụ thể:
- Phạt 01 lần số thuế trốn: nếu có tình tiết giảm nhẹ
- Phạt 1,5 lần số thuế trốn: nếu không có tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ
- Phạt 02 lần số thuế trốn: có 01 tình tiết tăng nặng
- Phạt 2,5 lần số thuế trốn: có 02 tình tiết tăng nặng
- Phạt 03 lần số thuế trốn: có 03 tình tiết tăng nặng trở lên
Biện pháp khắc phục hậu quả:
Theo khoản 6, Điều 17: “Buộc nộp đủ số tiền thuế trốn vào ngân sách nhà nước đối với các hành vi vi phạm…”
Điều này có nghĩa là người vi phạm ngoài việc bị phạt tiền theo hệ số trên còn phải nộp lại toàn bộ số thuế đã trốn cho nhà nước.
Tình huống thực tế minh họa hành vi trốn thuế
Tại Bản án số 56/2021/HS-ST được Tòa án Nhân dân tỉnh Bình Dương tuyên, các bị cáo đã cố tình ghi thấp giá chuyển nhượng đất trong hợp đồng:
- Tổng giá trị thực tế chuyển nhượng: 15.165.000.000 đồng
- Giá trị ghi trên hợp đồng: 700.000.000 đồng
- Số thuế thu nhập cá nhân thực tế phải nộp: 303.300.000 đồng
- Số thuế nộp sau khi khai gian: 87.312.800 đồng
- Chênh lệch số thuế trốn được là: 215.987.200 đồng
Hành vi này bị phát hiện và các đối tượng liên quan đã bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo đúng quy định.

Khuyến nghị của GV Lawyers
Dưới góc nhìn pháp lý, công ty luật GV Lawyers khuyến nghị rằng:
- Các cá nhân, tổ chức khi tham gia giao dịch chuyển nhượng bất động sản cần khai báo đúng giá trị giao dịch thực tế, không nên vì lợi ích trước mắt mà vi phạm pháp luật.
- Việc ghi giá đúng không chỉ giúp tránh xử phạt hành chính hoặc hình sự, mà còn bảo vệ quyền lợi pháp lý của các bên trong trường hợp xảy ra tranh chấp.
- Hãy chủ động tham khảo tư vấn từ công ty luật Việt Nam có uy tín như GV Lawyers, nhằm hiểu đúng quy định pháp luật và thực hiện giao dịch minh bạch, an toàn.
Vai trò của công ty luật GV Lawyers trong hỗ trợ pháp lý BĐS
Là một công ty luật hàng đầu tại Việt Nam, GV Lawyers không chỉ đồng hành cùng doanh nghiệp trong các vấn đề pháp lý mà còn cung cấp dịch vụ pháp lý toàn diện trong lĩnh vực bất động sản:
- Tư vấn pháp lý về chuyển nhượng, cho thuê, thế chấp BĐS
- Soạn thảo, rà soát hợp đồng chuyển nhượng
- Hỗ trợ kê khai thuế đúng quy định, tránh rủi ro bị xử phạt
- Bảo vệ quyền lợi của khách hàng trong các vụ việc liên quan đến xử phạt hành vi trốn thuế trong chuyển nhượng BĐS

Xử phạt hành vi trốn thuế trong chuyển nhượng BĐS không còn là điều xa lạ trong thực tế hiện nay. Pháp luật Việt Nam đã có những quy định rất cụ thể và nghiêm khắc để xử lý, từ phạt hành chính đến truy cứu trách nhiệm hình sự, tùy mức độ vi phạm.
Hãy là người mua bán bất động sản có trách nhiệm, trung thực và tuân thủ pháp luật. Nếu bạn cần hỗ trợ tư vấn pháp lý, hãy liên hệ ngay với văn phòng luật GV Lawyers – công ty luật Việt Nam uy tín và chuyên nghiệp tại website: gvlawyers.com.vn


