Trình tự thủ tục giải quyết tranh chấp trọng tài thương mại

Một trong những phương thức giải quyết tranh chấp được doanh nghiệp lựa chọn phổ biến hiện nay là trọng tài thương mại. Với tính linh hoạt, bảo mật và hiệu quả, thủ tục giải quyết tranh chấp trọng tài thương mại đang ngày càng được đánh giá cao trong thực tiễn.

Bài viết tham khảo dưới đây được công ty luật Global Vietnam Lawyers (GV Lawyers) sẽ cung cấp cho quý doanh nghiệp cái nhìn tổng quan và chính xác nhất về quy trình giải quyết tranh chấp bằng trọng tài theo quy định pháp luật hiện hành.

Cơ sở pháp lý của trọng tài thương mại tại Việt Nam

Tại Việt Nam, thủ tục giải quyết tranh chấp bằng trọng tài thương mại được quy định tại Luật Trọng tài thương mại năm 2010 và các văn bản hướng dẫn liên quan. Ngoài ra, pháp luật tố tụng dân sự cũng có những quy định hỗ trợ, đặc biệt là khi cần sự hỗ trợ từ Tòa án (ví dụ: chỉ định trọng tài viên, công nhận và cho thi hành phán quyết trọng tài).

Trọng tài thương mại là gì?

Theo khoản 1 Điều 3 Luật Trọng tài thương mại 2010, trọng tài thương mại là phương thức giải quyết tranh chấp do các bên thỏa thuận và được tiến hành bởi hội đồng trọng tài độc lập với hệ thống Tòa án. Các tranh chấp có thể được giải quyết bằng trọng tài bao gồm:

Tranh chấp phát sinh từ hoạt động thương mại.
Tranh chấp trong đó ít nhất một bên có hoạt động thương mại.
Tranh chấp khác theo quy định của pháp luật.

Lưu ý: Để tranh chấp được giải quyết bằng trọng tài, hai bên bắt buộc phải có thỏa thuận trọng tài hợp pháp.

thủ tục giải quyết tranh chấp trọng tài thương mại

Các bước trong thủ tục giải quyết tranh chấp trọng tài thương mại

Bước 1: Xác lập thỏa thuận trọng tài

Thỏa thuận trọng tài có thể được lập trước hoặc sau khi phát sinh tranh chấp, thể hiện dưới dạng điều khoản trong hợp đồng hoặc dưới dạng văn bản riêng. Theo Điều 16 Luật Trọng tài thương mại 2010, thỏa thuận này bắt buộc phải được lập bằng văn bản.

Ví dụ: “Mọi tranh chấp phát sinh từ hợp đồng này sẽ được giải quyết tại Trung tâm Trọng tài Thương mại Việt Nam (VIAC) theo Quy tắc tố tụng trọng tài của Trung tâm.”

Nếu không có thỏa thuận trọng tài hợp lệ, tranh chấp không thể được đưa ra giải quyết tại trọng tài mà phải chuyển qua Tòa án có thẩm quyền.

Bước 2: Nộp đơn yêu cầu giải quyết tranh chấp

Bên yêu cầu (nguyên đơn) cần chuẩn bị hồ sơ bao gồm:

Đơn yêu cầu trọng tài.
Hợp đồng/thỏa thuận trọng tài.
Các tài liệu chứng minh quyền và lợi ích bị xâm phạm.
Giấy tờ tùy thân hoặc giấy phép đăng ký kinh doanh.

Đơn được gửi đến trung tâm trọng tài hoặc gửi trực tiếp cho trọng tài viên nếu là trọng tài vụ việc.

thủ tục giải quyết tranh chấp trọng tài thương mại

Bước 3: Thành lập Hội đồng trọng tài

Theo Điều 39 Luật Trọng tài thương mại 2010:

Nếu các bên không thỏa thuận được số lượng trọng tài viên thì Hội đồng trọng tài sẽ gồm ba trọng tài viên.
Mỗi bên chọn một trọng tài viên, hai trọng tài viên đó chọn trọng tài viên thứ ba làm Chủ tịch Hội đồng.
Trong trường hợp không chọn được trọng tài viên trong thời hạn, Trung tâm Trọng tài hoặc Tòa án có thể can thiệp theo yêu cầu của một bên.

Bước 4: Tiến hành phiên họp giải quyết tranh chấp

Sau khi thành lập Hội đồng trọng tài, trọng tài viên sẽ:

Xác lập kế hoạch giải quyết vụ tranh chấp.
Gửi thông báo về phiên họp trọng tài cho các bên.
Tổ chức phiên họp (có thể trực tiếp hoặc qua phương tiện điện tử).

Nguyên tắc xét xử: Theo Điều 4 Luật Trọng tài thương mại 2010, việc giải quyết tranh chấp trọng tài được tiến hành trên cơ sở tôn trọng quyền tự do thỏa thuận của các bên, bảo đảm tính độc lập, khách quan, trung thực, công bằng và nhanh chóng.

Bước 5: Ra phán quyết trọng tài

Hội đồng trọng tài sẽ đưa ra phán quyết cuối cùng sau khi xem xét toàn bộ hồ sơ, chứng cứ và ý kiến của các bên.

Phán quyết trọng tài có giá trị chung thẩm, không được kháng cáo.
Phán quyết có thể được công nhận và thi hành tại Tòa án, nếu một bên không tự nguyện thi hành.

thủ tục giải quyết tranh chấp trọng tài thương mại

Các trường hợp Tòa án được hỗ trợ trong trọng tài thương mại

Dù trọng tài hoạt động độc lập với Tòa án, nhưng trong một số trường hợp, Tòa án vẫn có vai trò hỗ trợ theo quy định tại Điều 6 Luật Trọng tài thương mại 2010:

Chỉ định trọng tài viên.
Áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời.
Hủy phán quyết trọng tài (trong một số trường hợp giới hạn).
Công nhận và cho thi hành phán quyết trọng tài.

Ưu điểm của trọng tài thương mại

Doanh nghiệp lựa chọn thủ tục giải quyết tranh chấp trọng tài thương mại vì các ưu điểm nổi bật sau:

Bảo mật: Phiên họp không công khai, bảo vệ bí mật kinh doanh.
Nhanh chóng: Quy trình giải quyết linh hoạt, rút ngắn thời gian.
Tính chuyên môn cao: Trọng tài viên là người am hiểu sâu sắc về lĩnh vực tranh chấp.
Chung thẩm: Phán quyết trọng tài có giá trị ngay lập tức, giúp giảm thiểu kéo dài tranh chấp.

Hạn chế và lưu ý khi lựa chọn trọng tài thương mại

Dù có nhiều ưu điểm, trọng tài thương mại vẫn tồn tại một số hạn chế:

Chi phí cao so với Tòa án trong một số vụ việc phức tạp.
Thi hành phụ thuộc vào ý thức của bên thua kiện: Nếu bên kia không tự nguyện thực hiện, phải yêu cầu Tòa án công nhận phán quyết.

Lưu ý: Do đó, các doanh nghiệp cần tham khảo ý kiến chuyên môn từ công ty luật GV Lawyers hoặc các công ty luật Việt Nam uy tín để đảm bảo hiệu quả pháp lý cao nhất.

thủ tục giải quyết tranh chấp trọng tài thương mại

Vai trò tư vấn pháp lý của GV Lawyers trong giải quyết tranh chấp bằng trọng tài

Là một trong những công ty luật GV Lawyers đã đồng hành và hỗ trợ nhiều doanh nghiệp trong việc:

Soạn thảo hợp đồng có điều khoản trọng tài phù hợp.
Đại diện doanh nghiệp trong quá trình giải quyết tranh chấp.
Hỗ trợ thủ tục thi hành phán quyết trọng tài.
Tư vấn chiến lược pháp lý nhằm bảo vệ tốt nhất quyền lợi doanh nghiệp.

Với đội ngũ luật sư giàu kinh nghiệm, am hiểu sâu về pháp luật thương mại và trọng tài, GV Lawyers cam kết đồng hành cùng quý doanh nghiệp trong mọi tranh chấp phát sinh.

Để quá trình giải quyết tranh chấp diễn ra đúng pháp luật và đạt kết quả như mong muốn, doanh nghiệp nên tham khảo, tư vấn từ các đơn vị chuyên nghiệp như GV Lawyers – công ty luật Việt Nam hàng đầu. Đội ngũ luật sư tại GV Lawyers không chỉ cung cấp dịch vụ pháp lý mà còn là đối tác pháp lý đáng tin cậy trong mọi giai đoạn hoạt động kinh doanh của bạn.

Liên hệ GV Lawyers – Văn phòng luật sư uy tín tại Việt Nam để được tư vấn nhanh chóng

TP.HCM – Trụ sở chính