Vai trò của tài sản trí tuệ trong doanh nghiệp có một ý nghĩa vô cùng to lớn. Trong suốt thời gian dài lịch sử từ khi bắt đầu có các hoạt động giao thương, tài sản hữu hình luôn chiếm vai trò quan trọng và quyết định. Tuy nhiên, ngày nay tài sản trí tuệ ngày càng quan trọng cho sự phát triển bền vững của đất nước trong bối cảnh dư địa phát triển dựa vào tài nguyên thô và lao động ngày càng bị thu hẹp. Để hiểu hơn về vài trò này trong doanh nghiệp, mời bạn đọc cùng tham khảo bài viết của GV Lawyers dưới đây:
Tài sản trí tuệ là gì?
Tài sản trí tuệ, dùng để chỉ các sản phẩm trí tuệ, thường được trình bày một cách rõ ràng, đầy đủ hoặc bộc lộ một phần trên rất nhiều tài liệu quen thuộc trong doanh nghiệp như:
- Bí quyết kỹ thuật đến ý tưởng, kế hoạch và chiến lược kinh doanh;
- Sáng chế, kiểu dáng, nhãn hiệu các kết quả sáng tạo của doanh nghiệp;
- Đồ án thiết kế, bản vẽ kỹ/mỹ thuật, bố trí mặt bằng/công trình kiến trúc;
- Bản mô tả quy trình kỹ thuật tác nghiệp/ sản xuất;
- Báo cáo thông tin/cơ sở dữ liệu/sưu tập dữ liệu, phương án kỹ thuật/ tác nghiệp/tiếp thị/tổ chức sản xuất/bán hàng.
Vai trò của tài sản trí tuệ trong doanh nghiệp là gì?
Trong xu thế phát triển, hội nhâp kinh tế như hiện nay, doanh nghiệp dù lớn hay nhỏ khi tham gia vào hoạt động sản xuất kinh doanh dù ít hay nhiều đều liên quan đến quyền sở hữu trí tuệ. Đây được xem là một tài sản lớn, hữu ích. Đặc biệt là quyền Sở hữu trí tuệ liên quan đến quyền sở hữu công nghiệp. Nó có ý nghĩa ngày càng lớn trong hoạt động kinh doanh, sản xuất và lưu thông hàng hóa của mỗi tổ chức, đơn vị sản xuất kinh doanh. Dưới đây là một vài vai trò của tài sản trí tuệ trong doanh nghiệp:
1.Các doanh nghiệp khi xây dựng kế hoạch, chiến lược kinh doanh, đã sử dụng các tài sản trí tuệ (TSTT) như nhãn hiệu, sáng chế kiểu dáng công nghiệp… làm đòn bẩy để tìm kiếm nguồn lực đầu tư vào doanh nghiệp. Hiện nay chúng ta đang sống trong thế giới mà công nghiệp dựa vào sức mạnh trí tuệ của con người là chủ yếu. SHTT trở thành tâm điểm của sự thành công hay thất bại trong kinh tế của các tập đoàn kinh tế hiện đại.
2.Tài sản trí tuệ tác động nhiều đến các hoạt động của doanh nghiệpnhư: Trong kinh doanh, sản xuất và nó gắn liền với các hoạt động thương mại; TSTT được sinh lợi thông qua việc góp vốn kinh doanh; mua, bán, trao đổi; tạo thế cạnh tranh; cho thuê; … Có nhiều thách thức trong hội nhập mà doanh nghiệp Việt Nam phải đối mặt: việc sử dụng quyền SHTT của người khác; Bảo vệ quyền SHTT khi xuất nhập khẩu hàng hoá; bị ngăn cản khi xuất/nhập khẩu bởi quyền SHTT.
3.Trong các tài sản trí tuệ thì kiểu dáng nhãn hiệu, công nghiệp, tên thương mại có tác động rõ nét nhất. Khi đến tay khách hàng những dấu hiệu này được khắc hoạ hình ảnh của hình ảnh/ dịch vụ của doanh nghiệp trong tiềm thức, cũng như tình cảm của khách hàng. Khi nhắc đến một nhãn hiệu hay kiểu dáng nào đó thì người tiêu dùng có thể nghĩ ngay đến sản phẩm, đặc trưng, lợi ích thậm chí cả nền văn hoá của doanh nghiệp sở hữu các đối tượng đó.
4.Nhãn hiệu chính là công cụ marketing đắc lực đối với doanh nghiệp. Với những định vị khác biệt của nhãn hiệu sẽ giúp doanh nghiệp tấn công vào thị trường mục tiêu. Bên cạnh đó nhãn hiệu còn hỗ trợ cho chính sách mở rộng, giúp cho quá trình phân phối sản phẩm dễ dàng hơn. Bởi một thực tế dễ nhận thấy, khách hàng khi mua hàng sẽ cảm thấy tin tưởng hơn khi mua những hàng hoá có tên gọi hay nhãn hiệu mà họ quen biết từ trước.
5.Nhãn hiệu tốt giúp doanh nghiệp tạo dựng vị thế, hình ảnh vững chắc của doanh nghiệp trên thị trường Nhằm thu hút khách hàng mới, và thu hút đầu tư cũng như thu hút nhân tài.… Nhãn hiệu cũng góp phần trong tăng lợi thế cạnh tranh về giá cho hàng hoá. Ngoài ra một nhãn hiệu đang có mặt trên thị trường cũng là một rào cản vô cùng quan trọng ngăn cản sự thâm nhập của các đối thụ cạnh tranh mới.
Trong những lợi thế mà tài sản trí tuệ mang đến cho doanh nghiệp còn phải kể đến sự bảo hộ của Nhà nước, cơ quan có thẩm quyền và pháp luật trong vấn đề hạn chế và chống lại các đối thủ cạnh tranh lấy cấp tài sản trí tuệ để làm giả (VD: giả nhãn hiệu) nhằm lợi dụng uy tín lớn của doanh nghiệp.
Qua bài viết tham khảo trên đây, tóm lại, kinh tế coi tài sản trí tuệ như là một sức cạnh tranh. Nhà khoa học coi tài sản trí tuệ là sức sáng tạo. Xã hội coi tài sản trí tuệ là sức sống. Cạnh tranh trên thế giới hôm nay và ngày mai là cạnh tranh về tài sản trí tuệ mà con người tạo ra. Chính vì vậy, vai trò tài sản trí tuệ trong doanh nghiệp là vô cùng quan trọng.
