Tranh chấp quyền sử dụng đất là một trong những vấn đề pháp lý phổ biến và phức tạp trong xã hội hiện nay. Việc phân định rõ ràng quyền lợi và nghĩa vụ của các bên liên quan là điều vô cùng quan trọng để tránh những xung đột không đáng có.
Các tranh chấp này có thể phát sinh từ nhiều nguyên nhân, như sự không thống nhất về ranh giới, quyền sở hữu, hay các giao dịch không rõ ràng. Nếu bạn đang gặp phải tình huống này, Công ty Luật GV Lawyers sẽ là đối tác pháp lý đáng tin cậy, giúp bạn giải quyết vấn đề một cách nhanh chóng và hiệu quả. Hãy để chúng tôi đồng hành cùng bạn, bảo vệ quyền lợi hợp pháp trong mọi tranh chấp quyền sử dụng đất.
Tranh chấp quyền sử dụng đất là gì?
Theo Điều 3, Khoản 24 của Luật Đất đai 2013, tranh chấp đất đai được định nghĩa là tranh chấp liên quan đến quyền và nghĩa vụ của người sử dụng đất giữa hai hoặc nhiều bên trong các quan hệ đất đai.
Với phạm vi rộng như vậy, tranh chấp đất đai có thể phát sinh trong nhiều tình huống khác nhau và liên quan đến các vấn đề quyền lợi của các bên sử dụng đất. Điều này có thể gây khó khăn trong việc áp dụng các quy định pháp luật, đặc biệt là trong việc giải quyết tranh chấp qua các thủ tục pháp lý.
Để cụ thể hóa hơn về khái niệm này, tại Khoản 2 Điều 3 của Nghị quyết 04/2017/NQ-HĐTP có quy định rằng:
- Nếu tranh chấp về ai là người có quyền sử dụng đất chưa được giải quyết qua hòa giải tại Ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn nơi có đất tranh chấp, theo quy định tại Điều 202 Luật Đất đai 2013, thì các bên chưa đủ điều kiện để khởi kiện theo quy định tại Điều 192 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015.
- Đối với các tranh chấp khác như tranh chấp về giao dịch liên quan đến quyền sử dụng đất, thừa kế quyền sử dụng đất, hay chia tài sản chung của vợ chồng là quyền sử dụng đất, thủ tục hòa giải tại Ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn không phải là điều kiện bắt buộc để khởi kiện vụ án.
Các loại tranh chấp quyền sử dụng đất hiện nay
Dựa trên khái niệm về tranh chấp đất đai, có thể phân loại các tranh chấp quyền sử dụng đất thành những nhóm chính như sau:
Tranh chấp về quyền sử dụng đất
- Tranh chấp về ranh giới đất: Đây là loại tranh chấp phát sinh khi các bên sử dụng đất không thể xác định rõ ranh giới đất, hoặc một bên tự ý thay đổi ranh giới đất mà không thỏa thuận với bên kia. Một số trường hợp còn dẫn đến việc chiếm dụng diện tích đất của người khác.
- Tranh chấp đòi lại đất: Đây là dạng tranh chấp khi một bên yêu cầu lấy lại quyền sử dụng đất hoặc tài sản gắn liền với đất, có nguồn gốc thuộc quyền sở hữu của họ hoặc người thân trong quá khứ.
Tranh chấp về quyền, nghĩa vụ phát sinh trong quá trình sử dụng đất
- Tranh chấp về hợp đồng dân sự: Loại tranh chấp này liên quan đến yêu cầu thực hiện nghĩa vụ theo hợp đồng, công nhận hiệu lực của hợp đồng, hay tuyên bố giao dịch dân sự vô hiệu.
- Tranh chấp về mục đích sử dụng đất: Những tranh chấp này liên quan đến việc các bên không thống nhất về cách sử dụng đất hoặc mục đích sử dụng đất.
Tranh chấp liên quan đến đất
- Tranh chấp quyền sử dụng đất khi vợ chồng ly hôn: Đây là dạng tranh chấp phát sinh trong quá trình phân chia tài sản chung khi vợ chồng ly hôn, liên quan đến quyền sử dụng đất.
- Tranh chấp về quyền thừa kế quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất: Tranh chấp này phát sinh khi các bên có liên quan đến thừa kế quyền sử dụng đất hoặc tài sản liên quan đến đất, thường xảy ra trong các vụ việc phân chia di sản thừa kế.
Tại sao cần hiểu rõ về tranh chấp quyền sử dụng đất?
Giúp người dân nắm rõ thủ tục giải quyết tranh chấp
Việc hiểu rõ các bước và thủ tục giải quyết tranh chấp đất đai giúp người dân dễ dàng hơn trong việc thực hiện các quyền lợi của mình, từ đó tránh những sai sót không đáng có trong quá trình giải quyết tranh chấp.
Khi bị từ chối tiếp nhận hồ sơ cấp sổ đỏ
Theo quy định tại khoản 11 Điều 7 Thông tư 33/2017/TT-BTNMT, khi có tranh chấp đất đai đang được cơ quan có thẩm quyền giải quyết, cơ quan tiếp nhận hồ sơ cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (Sổ đỏ, Sổ hồng) có quyền từ chối tiếp nhận hồ sơ cấp Sổ đỏ nếu đã nhận được văn bản giải quyết tranh chấp.
Cụ thể, quy định này ảnh hưởng đến những đối tượng sau:
- Đối với người yêu cầu cấp Giấy chứng nhận: Khi một bên khởi kiện tranh chấp đất đai hoặc tài sản gắn liền với đất, và cơ quan có thẩm quyền đã tiếp nhận đơn khởi kiện, hồ sơ cấp Sổ đỏ sẽ bị từ chối cho đến khi tranh chấp được giải quyết xong.
- Đối với người muốn ngăn cản việc cấp Giấy chứng nhận: Nếu một bên muốn ngừng việc cấp Giấy chứng nhận cho người khác, họ cần gửi đơn khởi kiện lên Tòa án hoặc yêu cầu UBND giải quyết tranh chấp đất đai sau khi hòa giải tại cấp xã, phường không thành công.
Lựa chọn hình thức giải quyết tranh chấp (không cần kiện tụng)
Ngoài phương thức khởi kiện, người dân có thể lựa chọn hình thức giải quyết tranh chấp qua hòa giải tại UBND hoặc các phương thức khác theo quy định pháp luật, giúp giảm thiểu sự phức tạp và tốn kém.
Bài viết trên đây là những thông tin tham khảo. Tranh chấp quyền sử dụng đất là một vấn đề pháp lý phức tạp, có thể ảnh hưởng đến quyền lợi của nhiều cá nhân và tổ chức. Việc hiểu rõ các quy định pháp luật liên quan, nắm bắt các thủ tục giải quyết tranh chấp, và tìm kiếm sự tư vấn từ các chuyên gia là vô cùng quan trọng.
Nếu bạn đang gặp phải vấn đề tranh chấp quyền sử dụng đất và cần sự hỗ trợ pháp lý chuyên sâu, Công ty Luật GV Lawyers sẵn sàng đồng hành cùng bạn, cung cấp giải pháp pháp lý hiệu quả và bảo vệ quyền lợi tối đa. Hãy liên hệ ngay với chúng tôi để nhận được sự tư vấn tận tình và chính xác nhất.