Thủ tục ly hôn có yếu tố nước ngoài khác với việc ly hôn trong nước. Hiện nay, việc tiến hành ly hôn với yếu tố nước ngoài có thể gặp nhiều khó khăn và trở ngại. Tuy nhiên, pháp luật đã thống nhất quy định về quy trình này. Trong bài viết này, Global Vietnam Lawyers sẽ hướng dẫn quý khách hàng về cách thực hiện thủ tục phân chia tài sản sau ly hôn có yếu tố nước ngoài theo quy định của pháp luật và những lưu ý cần biết.
I. Ly hôn có yếu tố nước ngoài là gì?
Theo Điều 127 của Luật Hôn nhân và gia đình 2014, việc ly hôn có yếu tố nước ngoài bao gồm các trường hợp sau:
- Trường hợp ly hôn giữa công dân Việt Nam và người nước ngoài, hoặc giữa người nước ngoài với người nước ngoài, khi cả hai thường trú tại Việt Nam, thủ tục ly hôn sẽ được giải quyết tại cơ quan có thẩm quyền của Việt Nam theo quy định của Luật Hôn nhân và gia đình.
- Trong trường hợp một trong hai bên là công dân Việt Nam và không thường trú tại Việt Nam tại thời điểm yêu cầu ly hôn, thủ tục ly hôn sẽ được giải quyết theo pháp luật của nước mà họ thường trú chung, và nếu họ không có nơi thường trú chung, thì việc ly hôn sẽ được giải quyết theo pháp luật của Việt Nam.
- Việc giải quyết tài sản là bất động sản ở nước ngoài khi ly hôn sẽ tuân theo pháp luật của nước nơi có bất động sản đó.
Tìm hiểu về ly hôn đơn phương có yếu tố nước ngoài
Ly hôn là việc kết thúc mối quan hệ hôn nhân thông qua quyết định có hiệu lực pháp luật của Tòa án. Ly hôn đơn phương xảy ra khi một bên trong đôi vợ chồng yêu cầu ly hôn hoặc khi vợ hoặc chồng đồng ý ly hôn, nhưng không thể đạt thỏa thuận về một số vấn đề quan trọng liên quan đến con cái chung, tài sản chung, hoặc nợ chung.
Quyết định tiến hành thủ tục ly hôn đơn phương dựa trên các căn cứ sau đây:
- Nếu có bằng chứng về việc một trong hai vợ chồng có hành vi bạo lực gia đình.
- Nếu vi phạm nghiêm trọng quyền và nghĩa vụ của vợ hoặc chồng, gây ra tình trạng nghiêm trọng cho hôn nhân, không thể tiếp tục cuộc sống hôn nhân và mục tiêu ban đầu của hôn nhân không thể đạt được.
Xem thêm: [Hướng dẫn chi tiết] Thủ tục, hồ sơ đăng ký văn phòng đại diện
II. Thủ tục phân chia tài sản sau ly hôn có yếu tố nước ngoài
Thủ tục ly hôn có yếu tố nước ngoài được tiến hành như sau:
1. Chuẩn bị hồ sơ ly hôn có yếu tố nước ngoài
Hồ sơ ly hôn phân chia tài sản sau ly hôn có yếu tố nước ngoài bao gồm:
- Đơn xin ly hôn.
- Bản sao của giấy chứng thực cá nhân (hộ chiếu, thẻ căn cước công dân); Hộ khẩu (bản chính hoặc sao y bản chính).
- Bản chính giấy chứng nhận kết hôn. Trong trường hợp mất bản chính giấy chứng nhận kết hôn, cần nộp bản sao có xác nhận sao y bản chính từ cơ quan nhà nước có thẩm quyền, và phải trình bày rõ trong đơn kiện.
- Bản sao giấy khai sinh của con (nếu có con).
- Bản sao chứng từ và tài liệu liên quan đến quyền sở hữu tài sản (trong trường hợp có tranh chấp).
- Nếu hai bên kết hôn tại Việt Nam và sau đó vợ hoặc chồng xuất cảnh sang nước ngoài (không tìm được địa chỉ), cần có xác nhận của chính quyền địa phương về việc một bên đã xuất cảnh.
- Nếu hai bên đã đăng ký kết hôn theo pháp luật nước ngoài và muốn ly hôn tại Việt Nam, phải hợp thức hóa lãnh sự giấy đăng ký kết hôn và thực hiện thủ tục ghi chú vào sổ đăng ký tại Sở Tư pháp trước khi nộp đơn xin ly hôn. Trong trường hợp không tiến hành ghi chú nhưng vẫn muốn ly hôn, đơn xin ly hôn phải giải thích rõ lý do không ghi chú kết hôn.
2. Trình tự thực hiện thủ tục ly hôn có yếu tố nước ngoài
Bước 1: Người xin ly hôn viết đơn xin ly hôn và gửi bộ hồ sơ xin ly hôn phân chia tài sản sau ly hôn có yếu tố nước ngoài đến Tòa án có thẩm quyền xem xét và giải quyết.
Bước 2: Tòa án tiếp nhận đơn ly hôn, kiểm tra đơn và xác định thẩm quyền xử lý. Sau đó, Tòa án thông báo cho người nộp đơn về việc nộp tiền tạm ứng án phí và yêu cầu nộp biên lai tiền tạm ứng án phí. Người nộp đơn thực hiện nộp tiền tạm ứng án phí và gửi biên lai lại cho Tòa án. Tòa án sau đó thông báo thụ lý vụ án cho viện kiểm sát cùng cấp và các bên liên quan.
Bước 3: Tòa án tiến hành xem xét và giải quyết vụ án theo quy trình và thủ tục quy định trong pháp luật.
Lưu ý: Mặc dù pháp luật không bắt buộc đơn ly hôn phải thông qua quá trình hòa giải tại cơ sở (như UBND xã, phường, Công đoàn cơ quan, v.v.), tuy nhiên, nhiều Tòa án vẫn có thể yêu cầu bước này trong quá trình giải quyết vụ án.
3. Thời hạn giải quyết thủ tục ly hôn có yếu tố nước ngoài
Thời hạn giải quyết tùy thuộc vào từng trường hợp cụ thể. Dựa trên quy định của pháp luật, thời hạn chuẩn bị xét xử thường là từ 04 đến 06 tháng tính từ ngày Tòa án thụ lý vụ án. Thời hạn mở phiên tòa thường là từ 01 đến 02 tháng tính từ ngày có quyết định đưa vụ án ra xét xử.
III. Thẩm quyền giải quyết ly hôn với người nước ngoài
Theo quy định của Bộ luật tố tụng dân sự 2015, việc giải quyết tranh chấp hôn nhân và gia đình cũng như các yêu cầu liên quan đến hôn nhân và gia đình thuộc thẩm quyền của Tòa án.
Khoản 3 của Điều 35 trong Bộ luật tố tụng dân sự quy định rằng: “Những tranh chấp và yêu cầu như quy định tại khoản 1 (tranh chấp dân sự, hôn nhân và gia đình) và khoản 2 của Điều này, có đương sự hoặc tài sản ở nước ngoài, hoặc cần phải uỷ thác tư pháp cho cơ quan Lãnh sự của Việt Nam ở nước ngoài hoặc cho Toà án nước ngoài không thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án nhân dân cấp huyện.”
Về thẩm quyền theo cấp Tòa án: Điều 36 của Bộ luật tố tụng dân sự 2015 quy định rằng việc giải quyết ly hôn có yếu tố nước ngoài (khi có một bên ở nước ngoài hoặc có tài sản ở nước ngoài) thuộc thẩm quyền của Tòa án nhân dân cấp Tỉnh/thành phố.
Về thẩm quyền Tòa án theo lãnh thổ: Điều 37 của Bộ luật tố tụng dân sự 2015 quy định rằng thẩm quyền của Tòa án dựa trên lãnh thổ đối với tranh chấp hôn nhân và gia đình sẽ được xác định bằng cách xác định nơi cư trú hoặc làm việc của bên đơn (cá nhân hoặc tổ chức) hoặc dựa trên nơi có trụ sở của bên đơn (nếu là cơ quan hoặc tổ chức).
Có thể thấy rằng quá trình này đòi hỏi sự hiểu biết về các quy định pháp luật liên quan, đồng thời đòi hỏi sự hợp tác giữa các bên liên quan. Việc giải quyết tranh chấp tài sản, thường xuyên liên quan đến việc di dời và định giá tài sản cả ở trong và ngoài nước, còn phụ thuộc vào sự tư vấn và hỗ trợ từ luật sư và chuyên gia tài sản. Mọi thắc mắc cần giải đáp và hỗ trợ vui lòng liên hệ: +84 (28) 3622 3555
Xem thêm:
