Bảo hiểm xã hội (BHXH) một lần là khoản tiền người lao động được nhận khi rút khỏi hệ thống BHXH trước tuổi nghỉ hưu. Từ ngày 01/7/2025, khi Luật Bảo hiểm xã hội 2024 chính thức có hiệu lực, các quy định liên quan đến những ai được hưởng bảo hiểm xã hội một lần sẽ có nhiều thay đổi quan trọng so với Luật BHXH 2014. Cùng công ty luật Global Vietnam Lawyers (GV Lawyers) tìm hiểu chi tiết trong bài viết tham khảo dưới đây để nắm rõ quyền lợi của mình và tránh các hiểu nhầm pháp lý.
Cơ sở pháp lý về BHXH một lần
Việc hưởng BHXH một lần hiện nay được điều chỉnh bởi:
- Luật Bảo hiểm xã hội 2014, cụ thể tại Khoản 1 Điều 77.
- Nghị quyết 93/2015/QH13.
- Và từ ngày 01/7/2025, sẽ được áp dụng theo Khoản 1 Điều 102 Luật Bảo hiểm xã hội 2024.
Sự thay đổi trong luật mới không chỉ mở rộng đối tượng được hưởng mà còn siết chặt một số điều kiện, ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi của người lao động.
Những ai được hưởng bảo hiểm xã hội một lần theo quy định hiện hành
Tính đến trước ngày 01/7/2025, theo Luật BHXH 2014, người lao động thuộc một trong các trường hợp dưới đây sẽ được rút BHXH một lần:
- Đủ tuổi nghỉ hưu nhưng chưa đủ 20 năm đóng BHXH và không tiếp tục tham gia BHXH.
- Ra nước ngoài để định cư.
- Mắc các bệnh hiểm nghèo, bao gồm: ung thư, bại liệt, xơ gan cổ chướng, phong, lao nặng, nhiễm HIV đã chuyển sang AIDS và các bệnh khác theo quy định của Bộ Y tế.
- Sau 01 năm nghỉ việc mà chưa đủ 20 năm đóng BHXH và không tiếp tục tham gia.
Đây là các trường hợp được quy định rõ tại Khoản 1 Điều 77 Luật BHXH 2014 và hướng dẫn bởi Nghị quyết 93/2015/QH13.

Những ai được hưởng bảo hiểm xã hội một lần từ 01/7/2025 theo Luật BHXH 2024
Từ thời điểm 01/7/2025, theo Luật Bảo hiểm xã hội 2024, cụ thể tại Khoản 1 Điều 102, các đối tượng sau đây sẽ đủ điều kiện nhận BHXH một lần:
Đủ tuổi nghỉ hưu nhưng chưa đủ 15 năm đóng bhxh
Thay vì 20 năm như luật cũ, người lao động đủ tuổi về hưu nhưng chưa đủ 15 năm đóng BHXH và không tiếp tục tham gia BHXH sẽ được rút một lần.
Ra nước ngoài để định cư
Trường hợp người lao động có quyết định hoặc giấy tờ chứng minh định cư ở nước ngoài sẽ đủ điều kiện hưởng BHXH một lần.
Mắc bệnh hiểm nghèo
Danh mục bệnh vẫn giữ nguyên so với luật cũ, bao gồm:
- Ung thư
- Bại liệt
- Xơ gan mất bù
- Lao nặng
- AIDS
Lưu ý: Bệnh phong không còn được liệt kê trong danh mục từ 01/7/2025.
Người có mức suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên
Đây là một đối tượng mới được bổ sung trong Luật BHXH 2024, được hưởng BHXH một lần khi có kết luận của Hội đồng Giám định Y khoa.
Người khuyết tật đặc biệt nặng
Đây là đối tượng mới thứ hai được hưởng BHXH một lần trong luật mới, với điều kiện có xác nhận theo Luật Người khuyết tật.
Người lao động đóng BHXH trước ngày 01/7/2025
Trường hợp người lao động đóng BHXH trước ngày 01/7/2025, sau 12 tháng không tham gia tiếp, và chưa đủ 20 năm đóng BHXH, thì vẫn được rút BHXH một lần.

Trường hợp không được rút BHXH một lần từ 01/7/2025
Theo Luật BHXH 2024, người lao động tham gia BHXH từ ngày 01/7/2025 trở đi sẽ không được rút BHXH một lần nếu chỉ đơn thuần nghỉ việc, không đóng tiếp và chưa đủ 20 năm.
Điều này có nghĩa là, với lao động mới, BHXH sẽ được bảo lưu để sau này hưởng lương hưu hoặc các quyền lợi dài hạn khác.
So sánh nhanh giữa Luật BHXH 2014 và Luật BHXH 2024
| Nội dung | Luật BHXH 2014 | Luật BHXH 2024 |
| Đủ tuổi hưu nhưng chưa đủ năm đóng | 20 năm | 15 năm |
| Bệnh hiểm nghèo được hưởng | Có bệnh phong | Không còn bệnh phong |
| Thêm đối tượng mới | Không có | Người suy giảm lao động từ 81% trở lên; Người khuyết tật đặc biệt nặng |
| Điều kiện rút BHXH với người nghỉ việc 1 năm | Được rút nếu chưa đủ 20 năm đóng | Chỉ áp dụng cho người đóng trước 01/7/2025 |

Lưu ý quan trọng dành cho người lao động
- Người lao động nên cân nhắc kỹ trước khi rút BHXH một lần, vì sẽ mất cơ hội hưởng lương hưu ổn định, thẻ BHYT miễn phí, và trợ cấp mai táng sau này.
- Nếu có nhu cầu tìm hiểu sâu hoặc tư vấn chính xác về quyền lợi, hãy liên hệ với công ty luật GV Lawyers giàu kinh nghiệm trong lĩnh vực pháp luật lao động.
Từ ngày 01/7/2025, các quy định về những ai được hưởng bảo hiểm xã hội một lần có những thay đổi lớn. Người lao động cần nắm rõ điều kiện áp dụng theo từng thời điểm và nhóm đối tượng để đưa ra quyết định đúng đắn.


