M&A, viết tắt của Mergers (Sáp nhập) và Acquisitions (Mua lại), là hình thức kết hợp giùm doanh nghiệp tăng cường quyền kiểm soát, đặc biệt trong bối cảnh cạnh tranh ngày càng gay gắt. Trong bài viết này, công ty luật GV Lawyers sẽ đi sâu vào M&A trong lĩnh vực bán lẻ, phân tích cơ hội và những thách thức doanh nghiệp đang đối mặt.
Hoạt động M&A là gì?
M&A gồm hai hoạt động chính:
- Sáp nhập (Mergers): Quá trình hai hay nhiều doanh nghiệp có quy mô tương đồng kết hợp tạo thành doanh nghiệp mới. Trong trường hợp này, doanh nghiệp bị sáp nhập sẽ chấm dứt tư cách pháp nhân và chuyển giao toàn bộ quyền lợi, nghĩa vụ cho doanh nghiệp nhận sáp nhập. Việc sáp nhập thường xảy ra giữa các doanh nghiệp có cùng chuỗi cung ứng hoặc thị trường.
- Mua lại (Acquisitions): Hình thức doanh nghiệp lớn thâu tóm doanh nghiệp nhỏ hơn bằng việc mua lại toàn bộ hoặc một phần cổ phần. Khác với sáp nhập, doanh nghiệp bị mua lại thường giữ nguyên tư cách pháp nhân nhưng chuyển giao quyền kiểm soát cho bên mua.
Cả hai hình thức M&A trong lĩnh vực bán lẻ đều nhấn mạnh việc tăng cường quy mô và cạnh tranh, đem lại nhiều điểm tích cực nhưng đòi hỏi doanh nghiệp thích nghi nhanh chóng.
Các hình thức M&A phổ biến hiện nay
Để hiểu rõ về chiến lược M&A, bạn cần nắm được các hình thức phổ biến hiện nay. Dưới đây là ba dạng M&A thường gặp:
M&A theo chiều dọc
Đây là việc sáp nhập giữa hai doanh nghiệp trong cùng chuỗi giá trị sản xuất nhưng ở các giai đoạn khác nhau. Hình thức này giúp doanh nghiệp kiểm soát chất lượng đầu ra, tối ưu hóa chi phí và gia tăng lợi thế cạnh tranh.
M&A theo chiều ngang
Hình thức này xảy ra khi các doanh nghiệp trong cùng ngành, cùng phân khúc thị trường và cạnh tranh trực tiếp tiến hành sáp nhập. Kết quả là mở rộng thị phần, tăng doanh thu, lợi nhuận và nâng cao khả năng cạnh tranh.
M&A kết hợp
Hình thức này bao gồm việc mua bán, sáp nhập các công ty phục vụ cùng nhóm khách hàng nhưng cung cấp sản phẩm khác nhau. M&A kết hợp giúp đa dạng hóa sản phẩm, gia tăng lợi nhuận, giảm thiểu rủi ro và tận dụng nguồn tài nguyên khách hàng sẵn có.
Thách thức từ M&A trong lĩnh vực bán lẻ
Hoạt động mua bán & sáp nhập có một vài thách thức cho doanh nghiệp như:
Nguy cơ thâu tóm bởi doanh nghiệp quốc tế
Các tập đoàn nước ngoài như Aeon (Nhật Bản) và Lotte (Hàn Quốc) đang gia tăng chiếm lĩnh thị phần bán lẻ Việt Nam thông qua các thương vụ mua lại lớn. Điều này gây áp lực cạnh tranh lớn lên doanh nghiệp nội địa, vốn thiếu nguồn lực tài chính và quản lý tiên tiến.
Cạnh tranh gay gắt
Do sự hiện diện của các nhà đầu tư quốc tế, doanh nghiệp Việt Nam phải liên tục cải tiến công nghệ, dịch vụ khách hàng và mô hình kinh doanh. Cạnh tranh không chỉ về giá mà còn về thương hiệu và chất lượng, đòi hỏi doanh nghiệp đầu tư mạnh mẽ để duy trì lợi thế.
M&A trong lĩnh vực bán lẻ đem lại những thách thức lẫn cơ hội cho doanh nghiệp Việt Nam. Việc hội nhập và thu hút đầu tư giúp doanh nghiệp cải thiện công tác quản trị và tăng cường năng lực cạnh tranh. Tuy nhiên, doanh nghiệp cần chủ động trong việc đề ra chiến lược để không chỉ tồn tại mà còn phát triển trong bối cảnh mới.
Trên đây là thông tin tham khảo, qua đó ta thấy được M&A trong lĩnh vực bán lẻ là một cuộc chơi đầy tính chiến lược, đòi hỏi sự chuẩn bị kỹ lưỡng và tư vấn chuyên nghiệp. Với những biến động không ngừng của thị trường và các quy định pháp luật liên quan, việc hợp tác với một văn phòng luật uy tín như công ty luật GV Lawyers sẽ giúp doanh nghiệp giảm thiểu rủi ro, tối ưu hóa lợi ích và đạt được thành công trong các thương vụ M&A.
