Cập Nhật Pháp Luật | Tháng 7 Năm 2025

Kính chào Quý Khách hàng và Đối tác,

Tại kỳ họp thứ 9 Quốc hội khóa XV diễn ra từ ngày 05/5/2025 đến ngày 27/6/2025, Quốc hội đã thông qua 34 luật và 34 nghị quyết, cho ý kiến lần đầu đối với 06 dự án luật. Trong nội dung này, chúng tôi sẽ cập nhật một số quy định mới đáng chú ý mà doanh nghiệp và người dân đang rất quan tâm.

1. Từ ngày 01/7/2025, doanh nghiệp phải bổ sung thông tin “chủ sở hữu hưởng lợi”

Mặc dù khái niệm về “chủ sở hữu hưởng lợi” (“CSHHL”) đã được giới thiệu trong Luật Phòng, chống rửa tiền năm 2022 nhưng đây là lần đầu tiên khái niệm này được đưa vào Luật Doanh nghiệp nhằm phân biệt “chủ sở hữu pháp lý” là người đứng tên trên giấy tờ với CSHHL là người thực sự kiểm soát tài sản của doanh nghiệp. Cụ thể, theo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Doanh nghiệp (“Luật số 76/2025/QH15”), CSHHL của doanh nghiệp được hiểu là cá nhân có quyền sở hữu trên thực tế vốn điều lệ hoặc có quyền chi phối đối với doanh nghiệp đó, trừ trường hợp người đại diện chủ sở hữu trực tiếp tại doanh nghiệp do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ và người đại diện phần vốn nhà nước tại công ty cổ phần, công ty trách nhiệm hữu hạn hai thành viên trở lên theo quy định của pháp luật về quản lý và đầu tư vốn nhà nước tại doanh nghiệp[1].

Do đó, Luật số 76/2025/QH15 quy định từ ngày 01/7/2025, khi đăng ký kinh doanh, doanh nghiệp phải thực hiện kê khai về CSHHL của doanh nghiệp. Đối với doanh nghiệp được thành lập trước ngày 01/7/2025 thì việc bổ sung thông tin về CSHHL của doanh nghiệp (nếu có), thông tin để xác định CSHHL của doanh nghiệp (nếu có) phải được thực hiện đồng thời tại thời điểm doanh nghiệp thực hiện thủ tục đăng ký/thông báo thay đổi nội dung đăng ký doanh nghiệp gần nhất. Đồng thời, doanh nghiệp phải có trách nhiệm thu thập, cập nhật và lưu giữ thông tin về CSHHL của doanh nghiệp.[2]

2. Nhà đầu tư nước ngoài có thể thành lập tổ chức kinh tế trước khi có dự án đầu tư

Trước đây, Luật Đầu tư năm 2020 chỉ quy định chung là trước khi thành lập tổ chức kinh tế, nhà đầu tư nước ngoài phải có dự án đầu tư, thực hiện thủ tục cấp, điều chỉnh Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư (trừ trường hợp thành lập doanh nghiệp nhỏ và vừa khởi nghiệp sáng tạo và quỹ đầu tư khởi nghiệp sáng tạo). Nay, Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đấu thầu, Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư, Luật Hải quan, Luật Thuế giá trị gia tăng, Luật Thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu, Luật Đầu tư, Luật Đầu tư công, Luật Quản lý; sử dụng tài sản công (“Luật số 90/2025/QH15”)[3] (có hiệu lực từ ngày 01/7/2025) cho phép nhà đầu tư nước ngoài được thành lập tổ chức kinh tế thực hiện dự án đầu tư trước khi thực hiện thủ tục cấp, điều chỉnh Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư đối với các dự án sau đây:

Dự án đầu tư thành lập mới trung tâm đổi mới sáng tạo, trung tâm nghiên cứu và phát triển.
Dự án đầu tư xây dựng hạ tầng trung tâm dữ liệu lớn, hạ tầng điện toán đám mây, hạ tầng di động từ 5G trở lên và hạ tầng số khác trong lĩnh vực công nghệ chiến lược theo quyết định của Thủ tướng Chính phủ.
Dự án đầu tư trong lĩnh vực công nghệ chiến lược, sản xuất sản phẩm công nghệ chiến lược theo quyết định của Thủ tướng Chính phủ.

Với các dự án này, nhà đầu tư sẽ được nhận các ưu đãi và hỗ trợ đầu tư đặc biệt nếu đáp ứng điều kiện (1) dự án có tổng vốn đầu tư từ 3.000 tỷ đồng trở lên và (2) thực hiện giải ngân tối thiểu 1.000 tỷ đồng trong thời hạn 03 năm kể từ ngày được cấp Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư hoặc chấp thuận chủ trương đầu tư.

3. Mở rộng đối tượng chịu thuế, miễn thuế thu nhập doanh nghiệp và hưởng mức thuế suất dưới 20%

Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp năm 2025 (“Luật số 67/2025/QH15”) (có hiệu lực từ ngày 01/10/2025) đã bổ sung thêm đối tượng phải nộp thuế thu nhập doanh nghiệp là doanh nghiệp nước ngoài không có cơ sở thường trú tại Việt Nam bao gồm cả các doanh nghiệp kinh doanh thương mại điện tử, kinh doanh dựa trên nền tảng số có thu nhập chịu thuế phát sinh tại Việt Nam. Đồng thời, bổ sung thêm một số loại thu nhập sẽ được miễn thuế như: thu nhập từ việc thực hiện hợp đồng nghiên cứu đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số; thu nhập từ chuyển nhượng tín chỉ các-bon lần đầu sau khi phát hành của doanh nghiệp được cấp tín chỉ các-bon; thu nhập từ tiền lãi trái phiếu xanh; thu nhập từ chuyển nhượng trái phiếu xanh lần đầu sau khi phát hành[4].

Ngoài ra, Luật số 67/2025/QH15 còn ưu đãi cho doanh nghiệp có tổng doanh thu của kỳ tính thuế thu nhập doanh nghiệp trước liền kề không quá 03 tỷ đồng/năm sẽ được áp dụng thuế suất 15%; và tổng doanh thu từ trên 03 tỷ đến 50 tỷ đồng/năm sẽ được áp dụng thuế suất 17%[5]. Theo quy định mới này, sẽ có rất nhiều doanh nghiệp có doanh thu không quá 50 tỷ sẽ được áp dụng mức thuế suất là 15% hoặc 17% (trước đây, các doanh nghiệp chủ yếu được áp thuế suất 20%, trừ các hoạt động khai thác dầu khí, tài nguyên hiếm và các trường hợp được ưu đãi thuế suất).

4. Hàng hóa xuất khẩu tại chỗ được áp dụng mức thuế suất thuế giá trị gia tăng 0%

Luật số 90/2025/QH15 sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Thuế giá trị gia tăng (có hiệu lực từ ngày 01/7/2025) bổ sung một nhóm hàng hóa được áp dụng mức thuế suất thuế giá trị gia tăng 0% là hàng hóa xuất khẩu tại chỗ[6]. Điều này góp phần giúp doanh nghiệp tăng cường xuất khẩu hàng hóa, thúc đẩy kinh tế.

5. Nước giải khát có đường phải chịu thuế tiêu thụ đặc biệt từ ngày 01/01/2027

Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt năm 2025 (“Luật số 66/2025/QH15”) đã bổ sung các mặt hàng nước giải khát theo Tiêu chuẩn quốc gia (TCVN) có hàm lượng đường trên 5g/100 ml vào đối tượng chịu thuế tiêu thụ đặc biệt với mức thuế suất là 8% (từ ngày 01/01/2027) và 10% (từ ngày 01/01/2028)[7].

Tuy nhiên, hiện hành TCVN 12828:2019 quy định về nước giải khát sẽ không áp dụng cho các sản phẩm như: sữa và sản phẩm từ sữa; thực phẩm dạng lỏng dùng với mục đích dinh dưỡng; nước khoáng thiên nhiên và nước uống đóng chai; nước rau, quả và nectar rau, quả; và sản phẩm từ cacao. Do đó, các sản phẩm này sẽ không thuộc đối tượng chịu thuế tiêu thụ đặc biệt.

6. Miễn thuế nhập khẩu đối với hàng hóa nhập khẩu để phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, công nghiệp công nghệ số

Luật số 90/2025/QH15 sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu (có hiệu lực từ ngày 01/7/2025) quy định các hàng hóa nhập khẩu để phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, công nghiệp công nghệ số sau đây sẽ được miễn thuế nhập khẩu, bao gồm[8]:

Hàng hóa nhập khẩu là máy móc, thiết bị, phụ tùng, vật tư chuyên dùng, tài liệu, sách báo khoa học chuyên dùng sử dụng trực tiếp cho khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, công nghiệp công nghệ số.
Hàng hóa nhập khẩu để tạo tài sản cố định của dự án đầu tư (mới hoặc mở rộng) để phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, công nghiệp công nghệ số theo quy định của pháp luật, bao gồm (1) Máy móc, thiết bị; linh kiện, chi tiết, bộ phận rời, phụ tùng để lắp ráp đồng bộ hoặc sử dụng đồng bộ với máy móc, thiết bị; nguyên liệu, vật tư dùng để chế tạo máy móc, thiết bị hoặc để chế tạo linh kiện, chi tiết, bộ phận rời, phụ tùng của máy móc, thiết bị; (2) Phương tiện vận tải chuyên dùng trong dây chuyền công nghệ sử dụng trực tiếp cho hoạt động sản xuất của dự án; và (3) Vật tư xây dựng trong nước chưa sản xuất được.
Nguyên liệu, vật tư, linh kiện nhập khẩu để sản xuất, nghiên cứu của tổ chức khoa học và công nghệ, doanh nghiệp công nghệ cao và doanh nghiệp thành lập mới từ dự án đầu tư sản xuất sản phẩm công nghệ cao đã được cấp Giấy chứng nhận (được miễn thuế nhập khẩu trong thời hạn 05 năm kể từ khi bắt đầu nghiên cứu, sản xuất).
Hàng hóa nhập khẩu là nguyên liệu, vật tư, linh kiện trong nước chưa sản xuất được phục vụ trực tiếp cho hoạt động sản xuất sản phẩm công nghệ số; nguyên liệu, vật tư, linh kiện nhập khẩu để nghiên cứu, sản xuất thử nghiệm của trung tâm nghiên cứu và phát triển.

7. Điều chỉnh mức đóng bảo hiểm thất nghiệp

Trước đây, Luật Việc làm năm 2013 quy định mức đóng bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) của người lao động cố định là 1% mức tiền lương tháng và người sử dụng lao động cố định là 1% quỹ tiền lương tháng của những người lao động đang tham gia BHTN. Nay, Luật Việc làm năm 2025 (“Luật số 74/2025/QH15”) (có hiệu lực từ ngày 01/6/2025) đã sửa đổi mức đóng BHTN theo hướng linh hoạt hơn, cụ thể: (i) người lao động đóng tối đa bằng 1% tiền lương tháng; (ii) người sử dụng lao động đóng tối đa bằng 1% quỹ tiền lương tháng của những người lao động đang tham gia BHTN[9].

Như vậy, từ ngày 01/01/2026, mức đóng BHTN tối đa là 1% và giao Chính phủ hướng dẫn chi tiết thay vì quy định mức đóng cứng bằng 1% như trước đây để bảo đảm tính linh hoạt của chính sách và tăng sự chủ động điều hành của Chính phủ, đặc biệt là trong các trường hợp thiên tai, dịch bệnh, khủng hoảng, suy thoái kinh tế và kết dư Quỹ BHTN.

8. Doanh nghiệp phải xóa thông tin cá nhân của ứng viên, người lao động nếu không tuyển dụng hoặc chấm dứt hợp đồng lao động

Theo quy định của Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân năm 2025 (“Luật số 91/2025/QH15”)[10], doanh nghiệp được phép yêu cầu ứng viên cung cấp thông tin cá nhân của ứng viên để phục vụ trực tiếp cho mục đích tuyển dụng của mình và chỉ được sử dụng dữ liệu đó cho tuyển dụng hoặc mục đích khác nếu được ứng viên đồng ý. Nếu không tiếp nhận ứng viên, nhà tuyển dụng phải xóa hoặc hủy bỏ toàn bộ thông tin cá nhân đã thu thập, trừ khi hai bên có thỏa thuận khác.

Trong trường hợp ứng viên được tuyển dụng, doanh nghiệp phải có trách nhiệm lưu trữ dữ liệu cá nhân của người lao động trong thời hạn theo quy định của pháp luật hoặc theo thỏa thuận. Khi chấm dứt hợp đồng lao động thì phải xóa hoặc hủy bỏ dữ liệu cá nhân của người lao động, trừ trường hợp theo thỏa thuận hoặc pháp luật có quy định khác.

Để thực hiện việc bảo vệ dữ liệu cá nhân, từ ngày 01/01/2026, bắt buộc doanh nghiệp phải thành lập (i) bộ phận hoặc nhân sự để bảo vệ dữ liệu cá nhân nội bộ; hoặc (ii) thuê dịch vụ bảo vệ dữ liệu cá nhân hợp pháp bên ngoài để bảo vệ dữ liệu cá nhân của doanh nghiệp, trừ doanh nghiệp nhỏ, doanh nghiệp khởi nghiệp (trong thời hạn 05 năm kể từ ngày 01/01/2026), hộ kinh doanh và doanh nghiệp siêu nhỏ không kinh doanh dịch vụ xử lý dữ liệu cá nhân, trực tiếp xử lý dữ liệu cá nhân nhạy cảm hoặc xử lý dữ liệu cá nhân của số lượng lớn chủ thể dữ liệu cá nhân sẽ không phải thực hiện yêu cầu này.[11]

9. Người bán hàng phải công khai thông tin hàng hóa kinh doanh trên nền tảng số

Để bảo đảm chất lượng hàng hóa kinh doanh trên nền tảng số phục vụ giao dịch điện tử, Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Chất lượng sản phẩm, hàng hóa (“Luật số 78/2025/QH15”)[12] (có hiệu lực từ ngày 01/01/2026) yêu cầu tổ chức, cá nhân bán hàng trực tuyến phải có trách nhiệm công bố đầy đủ thông tin về chất lượng sản phẩm, hàng hóa trên nền tảng số phục vụ giao dịch điện tử, bao gồm các thông tin: (i) tên hàng hóa, xuất xứ, tên tổ chức, cá nhân sản xuất hoặc nhập khẩu chịu trách nhiệm về chất lượng hàng hóa; (ii) dấu hợp chuẩn, dấu hợp quy theo quy định của pháp luật; (iii) hướng dẫn sử dụng, cảnh báo an toàn (nếu có); và (iv) thông tin khác theo quy định của pháp luật có liên quan. Điều này nhằm tăng tính minh bạch và bảo vệ người tiêu dùng, cũng như giám sát, truy xuất nguồn gốc hàng hóa lưu thông trên môi trường số.

10. Vật liệu xây dựng phải được dán nhãn năng lượng trước khi đưa ra thị trường

Một trong những điểm mới đáng chú ý của Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả (“Luật số 77/2025/QH15”) là quy định bắt buộc dán nhãn năng lượng đối với vật liệu xây dựng, đây là nhóm sản phẩm có ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả sử dụng năng lượng của công trình xây dựng. Cụ thể, Luật số 77/2025/QH15 quy định từ ngày 01/01/2026, các vật liệu xây dựng thuộc danh mục phải dán nhãn năng lượng phải được dán nhãn trước khi đưa ra thị trường[13]. Theo đó, các doanh nghiệp sản xuất, nhập khẩu, phân phối, kinh doanh bao gồm cả kinh doanh trên nền tảng thương mại điện tử phải thực hiện công bố, dán nhãn năng lượng đối với vật liệu xây dựng sau khi vật liệu xây dựng được thử nghiệm, đánh giá sự phù hợp với tiêu chuẩn quốc gia về hiệu suất năng lượng. Đây là cơ sở pháp lý quan trọng giúp tổ chức triển khai các biện pháp quản lý năng lượng trong ngành xây dựng được rõ ràng và minh bạch hơn.

11. Tài sản số lần đầu tiên được luật hóa tại Việt Nam

Một trong những điểm nhấn nổi bật của Luật Công nghiệp Công nghệ số năm 2025 (“Luật số 71/2025/QH15”) (có hiệu lực từ ngày 01/01/2026) là quy định về tài sản số lần đầu tiên được luật hóa tại Việt Nam[14]. Theo đó, tài sản số được định nghĩa là tài sản theo quy định của Bộ luật Dân sự, được thể hiện dưới dạng dữ liệu số, được tạo lập, phát hành, lưu trữ, chuyển giao và xác thực bởi công nghệ số trên môi trường điện tử. Tài sản số bao gồm tài sản ảo trên môi trường điện tử, tài sản mã hóa và tài sản số khác, nhưng không bao gồm chứng khoán, các dạng số của tiền pháp định và tài sản tài chính khác theo quy định của pháp luật về dân sự; tài chính.

Các khía cạnh pháp lý liên quan đến tài sản số, bao gồm quyền sở hữu, giao dịch, bảo mật, giải quyết tranh chấp, thiết lập các biện pháp quản lý rủi ro như phòng chống rửa tiền, tài trợ khủng bố cũng như điều kiện kinh doanh dịch vụ tài sản mã hóa sẽ được giao cho Chính phủ ban hành các quy định chi tiết.

12. Quy định rõ trách nhiệm pháp lý của người có ảnh hưởng (KOL) trong hoạt động quảng cáo

Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quảng cáo năm 2025 (“Luật số 75/2025/QH15”) (có hiệu lực từ ngày 01/01/2026) đã bổ sung quy định về quyền và nghĩa vụ của người có ảnh hưởng (KOL) trong hoạt động chuyển tải sản phẩm quảng cáo. Theo quy định, người có ảnh hưởng là người thuộc phạm vi điều chỉnh của Luật bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, khi thực hiện các hoạt động quảng cáo, ngoài việc phải tuân thủ các nghĩa vụ của người quảng bá sản phẩm quảng cáo, họ còn phải có nghĩa vụ: (i) xác minh về độ tin cậy của người quảng cáo; kiểm tra tài liệu liên quan đến sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ quảng cáo; không được giới thiệu sản phẩm, dịch vụ chưa sử dụng hoặc chưa hiểu rõ, và (ii) thông báo về việc quảng cáo ngay trước và trong khi thực hiện hoạt động quảng cáo. [15]

Nếu xảy ra sai phạm, tùy theo tính chất, mức độ vi phạm, họ sẽ bị xử phạt hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự, nếu gây thiệt hại thì phải bồi thường cho người tiêu dùng[16].

13. Quy định về mua, bán và sử dụng hóa chất cần kiểm soát đặc biệt

Luật Hóa chất năm 2025 (“Luật số 69/2025/QH15”) (có hiệu lực từ ngày 01/01/2026) đã thay thế quy định về “hóa chất hạn chế sản xuất, kinh doanh” bằng “hóa chất cần kiểm soát đặc biệt”. Theo đó, hóa chất cần kiểm soát đặc biệt bao gồm chất và hỗn hợp chất nguy hiểm thuộc Danh mục hóa chất cần kiểm soát đặc biệt do Chính phủ ban hành. Một trong những yêu cầu đối với kinh doanh hóa chất này là người mua, bán phải lập phiếu kiểm soát mua, bán hóa chất cần kiểm soát đặc biệt cho từng lần giao hàng và phải được xác thực dữ liệu về tổ chức, cá nhân mua, bán theo lộ trình thực hiện do Chính phủ quy định. Còn người sử dụng hóa chất phải có nghĩa vụ công bố loại hóa chất và mục đích sử dụng hóa chất trên Cơ sở dữ liệu chuyên ngành hóa chất trước khi sử dụng lần đầu hoặc trước khi thay đổi mục đích sử dụng.[17]

[1] Điều 1.1(d) của Luật số 76/2025/QH15

[2] Điều 1.2, 1.3, 1.7, 1.8, 1.9, 1.10, 1.11, 2 và 3.1 của Luật số 76/2025/QH15

[3] Điều 6.3(a), 6.4, và 6.13 của Luật số 90/2025/QH15

[4] Điều 2.2(d), 4.4 và 4.10 của Luật số 67/2025/QH15

[5] Điều 10.2 và 10.3 của Luật số 67/2025/QH15

[6] Điều 4 của Luật số 90/2025/QH15

[7] Điều 2.1(l) và 8.1 của Luật số 66/2025/QH15

[8] Điều 5.3 của Luật số 90/2025/QH15

[9] Điều 33.1 của Luật số 74/2025/QH15

[10] Điều 25.1 và 25.2 của Luật số 91/2025/QH15

[11] Điều 33.2 và 38 của Luật số 91/2025/QH15

[12] Điều 1.19 của Luật số 78/2025/QH15