Thuế giá trị gia tăng (GTGT) là một loại thuế gián thu phổ biến tại Việt Nam, áp dụng cho hầu hết hàng hóa và dịch vụ tiêu dùng. Tuy nhiên, không phải tất cả đều áp dụng chung một mức thuế suất. Trong đó, mức thuế suất thuế GTGT 5% là một trong các mức được quy định cụ thể dành cho một số nhóm hàng hóa, dịch vụ thiết yếu, có ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống người dân. Vậy, các mặt hàng nào chịu thuế suất thuế GTGT 5% theo quy định hiện hành? Hãy cùng xem qua bài viết tham khảo dưới đây.
Căn cứ pháp lý quy định về thuế suất GTGT 5%
Mức thuế suất GTGT 5% được quy định tại:
- Điều 10 Thông tư 219/2013/TT-BTC do Bộ Tài chính ban hành.
- Các văn bản hướng dẫn, sửa đổi, bổ sung như: Thông tư 26/2015/TT-BTC, Thông tư 43/2021/TT-BTC, và các nghị định liên quan đến Luật Thuế GTGT.
Các văn bản trên xác định rõ từng nhóm hàng hóa, dịch vụ được hưởng thuế suất 5% và điều kiện đi kèm, đảm bảo minh bạch và thống nhất khi áp dụng.
Các mặt hàng nào chịu thuế suất thuế GTGT 5%?
Nhóm sản phẩm thiết yếu
- Nước sạch phục vụ cho sinh hoạt và sản xuất (không bao gồm nước đóng chai, nước giải khát).
- Đường và phụ phẩm từ sản xuất đường như bã mía, rỉ đường, bã mùn.
Nhóm hàng hóa nông nghiệp và dịch vụ phục vụ sản xuất nông nghiệp
Một phần quan trọng khi trả lời cho câu hỏi các mặt hàng nào chịu thuế suất thuế GTGT 5% là nhóm sản phẩm, dịch vụ liên quan đến nông nghiệp, cụ thể:
- Thuốc bảo vệ thực vật, chất kích thích tăng trưởng cho cây trồng và vật nuôi.
- Dịch vụ nạo vét, đào ao hồ, kênh mương phục vụ sản xuất nông nghiệp, trừ nạo vét nội đồng.
- Các hoạt động nuôi trồng, chăm sóc, phòng trừ sâu bệnh cho cây trồng.
- Dịch vụ sơ chế, bảo quản nông sản: phơi khô, xay xát, sấy lạnh, bảo quản lạnh, tách hạt, cắt, bóc vỏ…
- Thực phẩm tươi sống chưa qua chế biến: chỉ làm sạch, bóc vỏ, phơi khô, ướp muối, đông lạnh…
Lưu ý quan trọng: Đối với doanh nghiệp hoặc hợp tác xã nộp thuế GTGT theo phương pháp khấu trừ, khi bán hàng hóa thuộc nhóm nêu trên cho cá nhân, hộ kinh doanh thì áp dụng thuế suất 5%. Trường hợp bán cho doanh nghiệp, hợp tác xã khác thì không kê khai tính thuế GTGT.
Nếu công ty áp dụng phương pháp trực tiếp, thuế GTGT tính theo tỷ lệ 1% trên doanh thu.
Nhóm thiết bị, dụng cụ và dịch vụ y tế
- Máy móc, thiết bị y tế có đăng ký lưu hành như: máy chiếu chụp, thiết bị phẫu thuật, xe cứu thương…
- Vật tư tiêu hao y tế: bông băng, gạc, kim tiêm, bơm tiêm, bao tay, khẩu trang y tế…
- Thuốc chữa bệnh: thuốc thành phẩm, nguyên liệu làm thuốc, sinh phẩm y tế, vắc-xin, dịch truyền…
👉 Để áp dụng mức 5%, hàng hóa, thiết bị y tế cần có: giấy chứng nhận lưu hành, phiếu công bố tiêu chuẩn, hoặc giấy phép nhập khẩu theo quy định của Bộ Y tế.
Nhóm phục vụ giáo dục và khoa học công nghệ
- Dụng cụ dạy học, thiết bị nghiên cứu, giảng dạy như compa, bảng, mô hình, thước, bộ thí nghiệm…
- Sách các loại (trừ sách giáo khoa, sách chuyên ngành, sách pháp luật… đã thuộc diện không chịu thuế).
- Đồ chơi trẻ em không có tính chất bạo lực.
- Các dịch vụ hỗ trợ nghiên cứu, chuyển giao công nghệ, bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ, tiêu chuẩn đo lường…
Nhóm dịch vụ văn hóa, thể thao, nhà ở xã hội
- Dịch vụ văn hóa, thể thao, nghệ thuật có giấy phép của cơ quan chức năng.
- Chiếu phim (trừ nội dung tuyên truyền chính trị).
- Cho thuê, thuê mua hoặc bán nhà ở xã hội theo Luật Nhà ở.
Điều kiện áp dụng thuế suất 5%
Để xác định chính xác các mặt hàng nào chịu thuế suất thuế GTGT 5%, ngoài yếu tố tên hàng hóa, đơn vị kinh doanh cần đáp ứng điều kiện theo quy định:
Về giấy tờ, chứng từ
- Thiết bị y tế: cần có giấy phép nhập khẩu hoặc số đăng ký lưu hành còn hiệu lực.
- Vật tư y tế: cần có nhãn phụ, hướng dẫn sử dụng bằng tiếng Việt, chứng nhận vệ sinh y tế.
- Thực phẩm tươi sống: yêu cầu có thể truy xuất nguồn gốc, đảm bảo vệ sinh thú y.
Về đối tượng mua bán
- Doanh nghiệp nộp thuế theo phương pháp khấu trừ chỉ tính 5% khi bán cho cá nhân hoặc hộ kinh doanh.
- Nếu bán cho doanh nghiệp khác, sản phẩm đó được coi là thuộc diện không phải kê khai nộp thuế GTGT.
Một số lưu ý về thuế suất GTGT 5%
- Không nên nhầm lẫn giữa hàng hóa chịu thuế 5% và hàng hóa không chịu thuế (được quy định tại Điều 4 Thông tư 219/2013/TT-BTC).
- Cần căn cứ vào mã ngành nghề đăng ký kinh doanh, hóa đơn chứng từ, loại sản phẩm để xác định đúng thuế suất.
- Mọi hành vi kê khai sai có thể bị truy thu thuế, xử phạt vi phạm hành chính theo quy định tại Luật Quản lý thuế.
Việc xác định đúng các mặt hàng nào chịu thuế suất thuế GTGT 5% là rất quan trọng đối với doanh nghiệp, hợp tác xã và hộ kinh doanh để thực hiện nghĩa vụ thuế chính xác, tránh rủi ro pháp lý. Với tính chất đặc thù, mỗi nhóm hàng hóa, dịch vụ đều có quy định riêng và điều kiện kèm theo.
Nếu bạn cần tư vấn chi tiết về thuế doanh nghiệp hoặc các vấn đề liên quan đến luật doanh nghiệp tại Việt Nam, hãy liên hệ công ty luật GV LAWYERS – công ty luật Việt Nam uy tín, giàu kinh nghiệm trong lĩnh vực tư vấn pháp lý cho doanh nghiệp trong và ngoài nước.
